Burgerinkomen en een op solidariteit gebaseerde verzorgingsstaat: wees niet bang voor schulden!

Wie biedt meer? De CDU/CSU plant een noodhulpbedrag van 89 miljard euro en de FDP zelfs van 138 miljard euro. De bezuinigingen op de kinderbijslag moeten hieraan bijdragen.

Het idee dat dit kan werken, is gebaseerd op economische theorie-aannames die allang achterhaald zijn. De logica dat je ergens moet sparen als je ergens anders meer wilt uitgeven, gaat niet op voor staten. Vanuit macro-economisch perspectief is het zo: wie het inkomen van burgers verlaagt, verlaagt uiteindelijk het inkomen van bedrijven. Want als de ontvangers van de burgertoeslag minder te besteden hebben, dan krimpt de omzet van de bedrijven precies met het bedrag van de korting.

Bedrijven hebben drie opties om dit aan te pakken: de lonen verlagen, werknemers ontslaan of op een andere manier de kosten verlagen. Voor grote, efficiënte bedrijven is dat laatste geen optie, maar de alternatieven zijn rampzalig. Als werknemers bijvoorbeeld minder vragen stellen omdat ze een lager salaris krijgen, zal het personeelsverloop binnen het bedrijf verder afnemen. De economie dreigt in een neerwaartse spiraal terecht te komen.

Als een bedrijf zijn producten niet kan verkopen omdat er te weinig vraag is, zal het geen investeringen doen. Alleen de staat kan dit gat in de vraag nog opvullen. Maar als de overheid meer wil uitgeven, heeft ze geen andere keus dan schulden aan te gaan. Tot op de dag van vandaag bestaat nog steeds de onzinnige opvatting dat schulden schadelijk zijn en tot belastingverhogingen leiden.

Neem bijvoorbeeld Japan, een land met een vergelijkbare economische kracht als Duitsland, dat een aanzienlijk lager heffings- en belastingtarief heeft dan wij. Critici zullen beweren dat de Japanse staatsschuld ongeveer vier keer zo hoog is als die van Duitsland. Toch heeft Japan geen kredietprobleem. En als de economie weer gaat groeien, zal de staatsschuld ook afnemen.

Vooral in Duitsland wordt tegenwoordig nog steeds vaak de neoklassieke economie onderwezen, een economische theorie die op veel plaatsen is weerlegd en die schulden als iets verschrikkelijks ziet. Helaas hebben de meeste mensen geen aandacht voor deze problemen, terwijl de kwestie van de staatsschuld juist van cruciaal belang is voor economische groei en welvaart.

Terug naar de Algemene bijstand: In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is de Algemene bijstand een vraagstabilisator die ervoor zorgt dat de vraag van een werkloze niet volledig instort. De Burgeruitkering is ook een essentieel onderdeel van onze op solidariteit gebaseerde verzorgingsstaat. En als we niet willen dat onze maatschappij uit elkaar valt, dan moeten we ervoor vechten om haar te behouden. Dit is ook economisch gezien zinvol.