Korte vraag van de CDU/CSU: Hoe politiek kan een sportclub zijn?
Als een organisatie als non-profitorganisatie wordt beschouwd, hoeft deze minder belasting te betalen. En ook belastingbetalers kunnen hun donaties aan de organisatie aftrekken. De wetgever heeft in de belastingwetgeving vastgelegd welke doelen charitatief zijn, waaronder cultuur, sport, wetenschap, behoud van tradities, milieubescherming en hulp aan vluchtelingen.
Politieke educatie is ook een non-profitactiviteit. Politieke campagnes tellen echter niet als politieke educatie, zo oordeelde het Federale Financierechtbank in een baanbrekende uitspraak uit 2019. De anti-globaliserings-NGO Attac verzette zich tevergeefs tegen de intrekking van haar non-profitstatus. De uitspraak zorgde voor grote onzekerheid bij niet-gouvernementele organisaties, ook al is de gevreesde golf van intrekkingen van de non-profitstatus tot nu toe uitgebleven.
Het ministerie van Financiën heeft immers in 2022 in een toepassingsbesluit inzake de belastingwetgeving gesteld dat er “geen bezwaar is als een belastingbevoorrechte vennootschap incidenteel een standpunt inneemt over actuele politieke kwesties die buiten haar wettelijke doelstellingen vallen”. Tussen haakjes werd toegevoegd: “z. “Bijvoorbeeld een oproep van een sportclub voor klimaatbescherming of tegen racisme.” Een wettelijke verduidelijking van de belastingwetgeving bleef echter uit. Ook de CDU/CSU wijst hier nu op en trekt de rechtmatigheid van het besluit in twijfel.
Ook de stoplichtcoalitie mislukte met de zogenaamde Democracy Promotion Act . Initiatieven tegen racisme en extremisme zouden een langetermijnfinanciering moeten krijgen en niet elk jaar opnieuw de vraag moeten stellen of de financiering wel doorgaat. In maart 2023 nam het federale kabinet een wetsontwerp aan, maar ondanks het toenemende antisemitisme strandde het.
De CDU/CSU gaat ervan uit dat door de staat gefinancierde projecten politiek neutraal moeten blijven. Maar dit is controversieel. Eigenlijk geldt de neutraliteitsverplichting die het Federale Constitutionele Hof heeft gesteld alleen voor de staat zelf. Zo mag de federale overheid bijvoorbeeld geen anti-AfD-demonstraties organiseren.
De Saksische Rekenkamer stelde echter in een speciaal rapport van begin 2024 dat de deelstaatregering haar eigen verplichting tot politieke neutraliteit niet mag omzeilen door maatschappelijke organisaties te financieren die vervolgens andere partijen aanvallen op een manier die door het ministerie zelf is verboden. Een tegenrapport van Friedhelm Hufen, hoogleraar rechten aan de Mainzer universiteit, kwam echter tot de conclusie dat door de staat gefinancierde projecten wel degelijk kritiek op de AfD mogen uiten.
taz
