Psychologie: Dit is het verschil tussen een gezond zelfbeeld en narcisme
Hebben narcistische mensen een buitensporig zelfvertrouwen? Integendeel. Uit onderzoek blijkt dat er een wezenlijk verschil is tussen narcisme en een gezond zelfbeeld.
Laten we eerst eens naar de overeenkomsten kijken: zowel narcisme als een gezond zelfbeeld gaan uit van een positief zelfbeeld. Dit beeld verschilt echter in beide gevallen enorm.
De algemene mening is dat narcistische mensen een groot – zelfs buitensporig – zelfvertrouwen hebben. Maar dat is niet waar. Terwijl gezond zelfvertrouwen vooral draait om het feit dat je jezelf als waardevol ziet, leidt dit zelfbeeld er bij narcisme vaak toe dat mensen zichzelf te serieus nemen en alleen nog maar op hun eigen behoeften gericht zijn.
Zelfvertrouwen en narcisme: "Ik ben waardevol" vs. "Ik ben speciaal"Iemand met een gezond zelfbeeld zou kunnen zeggen: "Ik ben goed en waardevol", terwijl een narcist zou zeggen: "Ik ben speciaal" of "Ik ben de beste hier". Dit betekent dat deze persoon zichzelf altijd boven anderen plaatst, terwijl een zelfverzekerd persoon zijn eigen waarde onafhankelijk van anderen erkent.
Mensen met narcistische neigingen voelen zich beter dan anderen. Hun hele zelfbeeld is gebaseerd op de buitenkant: hoe ze zichzelf zien in vergelijking met anderen en, bovenal, hoe anderen hen zien. Het zogenaamd goede zelfvertrouwen stort als een kaartenhuis in elkaar als iemand kritiek levert op een narcist.
Als iemand daarentegen een gezond zelfvertrouwen heeft, staat dit gevoel van eigenwaarde los van anderen: de persoon erkent zijn waarde als mens, onafhankelijk van de buitenwereld en de meningen van anderen.
Wilt u weten hoe u beter met stressvolle situaties kunt omgaan? Bent u op zoek naar routines die u helpen om te ontspannen? Wilt u eindelijk weer in slaap kunnen vallen of de hele nacht doorslapen? Deze en andere vragen beantwoorden wij in ons PDF-dossier.
Een Nederlands onderzoek onder leiding van Eddie Brummelman van de Universiteit van Amsterdam kon dit cruciale verschil zelfs bij kinderen identificeren. Voor het onderzoek werd een groep van 71 vierenhalfjarige kinderen gevraagd om een liedje te zingen voor hun ouders, een persoon die de filmopname maakte en een van de onderzoekers. Voor, tijdens en na de voorstelling werden verschillende vitale functies en fysiologische reacties van de kinderen gemeten om te beoordelen hoe nerveus ze zich voelden.
Drie jaar later, toen de kinderen zeven en een half jaar oud waren, werd hen gevraagd om psychologische vragenlijsten in te vullen om erachter te komen of ze narcistische trekken hadden en/of hoe het met hun zelfvertrouwen stond.
De uitkomst van het onderzoek: de kinderen bij wie later de diagnose narcisme werd gesteld, waren erg nerveus, vooral vóór het optreden, terwijl de kinderen met een gezond zelfvertrouwen niet bijzonder nerveus waren vóór, na of tijdens het optreden.
Zelfvertrouwen is niet afhankelijk van externe omstandighedenDe onderzoekers concludeerden dat narcistische mensen zich onzeker voelen als ze bang zijn om beoordeeld en geoordeeld te worden. Mensen met een gezond zelfbeeld hebben daarentegen het idee dat ze hun waarde als persoon niet verliezen als ze slecht presteren. Daarom zijn ze er niet zo bang voor.
Natuurlijk kunnen zelfs zelfverzekerde mensen last hebben van podiumvrees en bang zijn om iets te presenteren voor een groot publiek. Maar ze kunnen beter omgaan met een slechte beoordeling en de mogelijkheid dat iemand hen belachelijk maakt dan kwetsbare mensen met narcistische neigingen. En dit diepgewortelde zelfrespect, dat niet afhankelijk is van externe factoren, is het cruciale verschil tussen narcisme en gezond zelfvertrouwen.
Gebruikte bronnen: psychologytoday.com, psychcentral.com
mbl Brigitte
brigitte
