Het dilemma tussen veiligheid en privacy
De georganiseerde misdaad gebruikt niet langer alleen vuurwapens. Ze gebruikt nu cryptovaluta, encryptie en anonieme netwerken om geld te verhandelen, af te persen en wit te wassen zonder een spoor achter te laten. Geconfronteerd met dit probleem hebben veel regeringen – waaronder die van Mexico – ervoor gekozen hun technologische en juridische mogelijkheden te versterken, zelfs tegen een hoge prijs: de privacy van burgers.
In Mexico heeft het Congres onlangs een pakket hervormingen goedgekeurd, waaronder wijzigingen in de wetgeving inzake de bescherming van persoonsgegevens, de invoering van het biometrische CURP (Currency Identification Number), aanpassingen aan de Telecommunicatiewet en wijzigingen in de Wet ter bestrijding van witwassen. Op papier is het doel om de staat te moderniseren en kartels beter te bestrijden dan veel openbaar aanklagers. Het doel is om procedures te vereenvoudigen, de zoektocht naar vermiste personen te ondersteunen en corruptie te bestrijden.
President Claudia Sheinbaum heeft erop aangedrongen dat het gebruik van biometrische gegevens vrijwillig zal zijn en dat voor het afluisteren van telefoongesprekken een gerechtelijk bevel vereist is. De verdwijning van het Nationaal Instituut voor de Statistiek en de Volkstelling (INAI) en het IFT – twee autonome organen – heeft echter geleid tot zorgen over toezichtmechanismen. Vertrouwen wordt niet alleen opgebouwd door middel van verklaringen, maar ook door instellingen die in staat zijn om macht te beperken, zelfs in uitzonderlijke situaties.
En er zijn redenen voor deze bezorgdheid. Sinds de jaren zeventig maakt de Mexicaanse staat gebruik van spionage: eerst door het onderscheppen van telefoongesprekken en brieven, vervolgens door het onderscheppen van e-mails, en later door het gebruik van tools zoals Pegasus. Tijdens de regeringen van Peña Nieto en López Obrador werd het gebruik van deze software tegen journalisten en mensenrechtenverdedigers gedocumenteerd. Tegenwoordig is de software nog steeds in handen van het leger, en hoewel er geen bewijs is van verder misbruik, is er ook geen garantie dat de software is gedeactiveerd.
De nieuwe hervormingen veranderen belangrijke regels. Toestemming voor het gebruik van persoonsgegevens is nu impliciet. Privacyverklaringen geven geen duidelijke uitleg meer over de ARCO-rechten (toegang, rectificatie, annulering en verzet) van burgers. Bovendien concentreren platforms zoals Llave MX gevoelige biometrische informatie zonder onafhankelijke instanties die toezicht houden op het gebruik ervan. Een lek of misbruik zou verwoestende gevolgen hebben, zoals blijkt uit de verspreiding van de kiezerslijst in 2015.
Zijn hervormingen nodig? Absoluut. De georganiseerde misdaad vraagt om effectieve juridische maatregelen. Maar de uitdaging is om dit te doen zonder rechten te verzwakken. De geschiedenis leert dat macht zonder strenge controle gemakkelijk kan worden omgeleid. De balans tussen veiligheid en vrijheid is niet alleen gebaseerd op intenties, maar ook op duidelijke grenzen. Op dit punt is het niet voldoende om te stellen dat rechten niet geschonden zullen worden; institutionele garanties, externe audits, klachtenmechanismen en actieve transparantie zijn vereist.
Het dilemma is reëel: hoeveel privacy zijn we bereid op te geven om ons veiliger te voelen? Het antwoord moet uitgaan van de erkenning van een dubbel risico: enerzijds de georganiseerde misdaad, anderzijds de verleiding van een ongecontroleerde staat. Privacy verdedigen is niet het belemmeren van rechtvaardigheid, maar het beschermen van wat die legitimeert. Want zonder privacy is er geen volwaardig burgerschap en zonder beperkingen aan de macht kan ieder nuttig instrument gevaarlijk worden in de handen van gewetenloze ambtenaren.
Facebook: Eduardo J Ruiz-Healy
Instagram: ruizhealy
Website: ruizhealytimes.com
Eleconomista
