Premier Mark Carney zei woensdag, nadat hij het uitgavenplan tijdens de jaarlijkse NAVO-top in Den Haag had goedgekeurd, dat cruciale mijnbouwprojecten en andere gebieden waar Canada al geld aan uitgeeft, zouden kunnen helpen om die 1,5 procent te bereiken.
"We gaan daar een betere verantwoording van afleggen," zei hij. "We moeten dat aantonen, en we moeten er doelbewust en strategisch mee omgaan."
Defensie- en economisch beleidsdeskundigen zijn het erover eens dat de NAVO-overeenkomst breed genoeg is om bondgenoten veel ruimte te geven om bepaalde projecten als defensiegerelateerd te rechtvaardigen.
Verhaal gaat verder onder advertentie
Toch erkennen ze dat regeringen hun werk moeten laten zien.
"We moeten nog steeds kunnen aantonen dat als we in een brug investeren, we dat doen omdat die brug bijvoorbeeld helpt bij het vervoeren van defensiematerieel naar de haven van Halifax en het mogelijk overbrengen van die goederen naar een schip of onderzeeër van de Koninklijke Canadese Marine", aldus David Perry, voorzitter van het Canadian Global Affairs Institute.
"Ik denk dat er veel meer ruimte is om verschillende dingen daarin op te nemen, maar ik kan me moeilijk voorstellen dat het gewoon een blanco cheque zal zijn."
In de officiële verklaring van de NAVO-leiders staat dat maximaal 1,5 procent van het BBP moet worden besteed aan breed gedefinieerde initiatieven om "onze kritieke infrastructuur te beschermen, onze netwerken te verdedigen, onze civiele paraatheid en veerkracht te garanderen, innovatie te ontketenen en onze defensie-industriële basis te versterken."
NAVO-top: Canada belooft 5% defensie-uitgaven in 2035
Een hoge Canadese regeringsfunctionaris die woensdag met verslaggevers sprak tijdens de NAVO-top, zei dat het zou kunnen gaan om projecten met een dubbele commerciële en militaire functie, zoals wegen.
Verhaal gaat verder onder advertentie
Perry wees erop dat het voor Canada moeilijker kan zijn om dit te rechtvaardigen dan voor andere bondgenoten.
De Duitse Autobahn zou bijvoorbeeld de belangrijkste manier zijn om troepen en materieel naar het oosten te kunnen verplaatsen, ter verdediging tegen een toekomstige Russische aanval. Verbeteringen zoals versterkte bruggen en wegonderhoud zouden dan ook als defensie-investeringen kunnen worden beschouwd.
De Trans-Canada Highway, die meer op burgers is gericht, heeft daarentegen “een wat andere dynamiek”, aldus Perry, “met een veel groter grijs gebied.”
"Ik denk dat in de Canadese context niet elke weg, elke havenfaciliteit en elke brug op de een of andere manier in aanmerking komt", zei hij.
"Als we investeren in snelwegen, moeten het bijvoorbeeld snelwegen zijn die toegang bieden tot verschillende delen van het noorden."
Canada moet 150 miljard dollar per jaar uitgeven aan nieuw NAVO-doel: Carney
De regeringsfunctionaris zei dat Ottawa zal proberen duidelijk te maken dat projecten zoals verbeteringen aan de spoorweginfrastructuur de nationale of economische veiligheid ondersteunen.
Verhaal gaat verder onder advertentie
De NAVO-belofte zou ook betrekking kunnen hebben op grote projecten, zoals de havens in het Noordpoolgebied die Carney wil bouwen met behulp van de snelle bevoegdheden in wetsvoorstel C-5, dat donderdag van kracht werd.
Meld u aan voor nieuws dat gevolgen heeft voor Canada en de rest van de wereld. U ontvangt dan direct meldingen over het laatste nieuws.
De premier van Ontario, Doug Ford, heeft ervoor gepleit dat de ontwikkeling van de Ring van Vuur , die veel essentiële mineralen bevat die worden gebruikt voor defensie en de productie van auto's, bovenaan een toekomstige lijst van projecten komt te staan die onder die wetgeving worden goedgekeurd.
Carney heeft de afgelopen dagen herhaaldelijk gewezen op de winning van essentiële mineralen, maar ook op binnenlandse toeleveringsketens en export naar bondgenoten. Deze zouden een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de NAVO-verbintenis en zijn doelen voor de Canadese economie.
Een deel van de uitgaven daarvoor telt mee voor die vijf procent. Sterker nog, een groot deel daarvan zal naar die vijf procent gaan dankzij investeringen in infrastructuur, havens, spoorwegen en andere manieren om deze mineralen te verkrijgen.
Deskundigen zijn het erover eens dat geld dat nu al wordt uitgegeven aan cruciale mijnbouwprojecten, in theorie meetelt voor de NAVO-toezegging.
Vorig jaar kondigden de federale overheid en de regering van British Columbia bijvoorbeeld een gezamenlijke financieringsovereenkomst van 195 miljoen dollar aan om de snelweginfrastructuur in het noordwesten van British Columbia te verbeteren ter ondersteuning van de ontwikkeling van essentiële mineralen in de regio.
Verhaal gaat verder onder advertentie
Carney wil de cruciale Canadese mijnbouwprojecten nog verder opvoeren door het belang ervan voor defensie te benadrukken.
Zowel de NAVO als de G7-top in Canada hebben dit jaar bijzondere aandacht besteed aan het opzetten van toeleveringsketens voor essentiële mineralen tussen bondgenoten. Daarmee willen ze minder afhankelijk worden van China, dat op dit moment het grootste deel van de mineralen levert die worden gebruikt in batterijen, magneten en halfgeleiderchips.
Waarom Trump zijn oog laat vallen op de cruciale mineralen van Canada
Kevin Page, voormalig parlementair begrotingsfunctionaris en voorzitter van het Institute of Fiscal Studies and Democracy aan de Universiteit van Ottawa, vertelde Global News dat alleen al de bouw van de benodigde infrastructuur voor de Ring van Vuur – inclusief wegen- en spoornetwerken om die mineralen te vervoeren – “miljarden en miljarden dollars” zal kosten.
Verhaal gaat verder onder advertentie
"We hebben die toeleveringsketen momenteel niet," zei hij. "We hebben niet eens een productiebasis voor bijvoorbeeld die zeldzame-aarde-magneetmineralen. Dus veel hiervan zal moeten worden uitgerold."
Het zal ook tijd kosten. Zelfs onder de wetgeving voor grote projecten zal het tot twee jaar duren voordat bedrijven goedkeuring krijgen van een kantoor voor toekomstige grote projecten voordat ze met de bouw kunnen beginnen.
Ondertussen zei Page dat Carney probeert vertrouwen uit te drukken bij toekomstige investeerders en de particuliere sector om de onzekerheid in de wereldeconomie te overwinnen, die voor een groot deel te wijten is aan de Amerikaanse tarieven.
"Hij gaat het strategische argument aanvoeren dat er in de huidige context - al die wereldwijde onzekerheid met betrekking tot handelstarieven, de huidige zwakte van de Canadese economie, het feit dat we ver onder ons potentieel opereren - een kans is die past bij Canada's financiële positie om de defensie-uitgaven de komende paar jaar te verhogen, zelfs als het om tekortfinanciering gaat, op een manier die de groei zou stimuleren," zei hij.
De grote infrastructuurprojecten die Carney wil bouwen, vereisen volgens hem ook startkapitaal van de overheid. Dit legt nog meer druk op de financiën.
"Ze zullen de komende jaren een deel daarvan moeten financieren met behulp van tekorten, ze zullen herverdelingen van de uitgaven moeten vinden", zei hij.
Verhaal gaat verder onder advertentie
"Als we de klok terug zouden draaien naar 2015 en we dezelfde veiligheidsdreigingen zouden hebben, dezelfde soort bijeenkomsten bij de NAVO, dezelfde toezeggingen van onze premier, zouden we dan een verrijkte kinderbijslag hebben? Zouden we een farmaceutisch zorgprogramma hebben? Zouden we een tandheelkundig zorgprogramma hebben? Zouden we een kinderopvangprogramma hebben? Ik zou zeggen van niet. Ik denk omdat dat de alternatieve kosten zijn van dit soort toezeggingen."
Hoe gaat Canada zijn doelstellingen voor defensie-uitgaven halen?
Carney merkte op dat Canadezen tegen het einde van het decennium waarschijnlijk gesprekken zouden moeten voeren over ‘afwegingen’ voor aanhoudend hoge defensie-uitgaven.
De parlementaire begrotingsfunctionaris zei deze maand dat Carney's eerder aangekondigde defensie-investering van 9 miljard dollar om Canada op twee procent van het BBP te brengen, het tekort zal doen toenemen tot 60 tot 70 miljard dollar.
Dat is hoger dan de ramingen van het PBO vóór de verkiezingen, die uitgingen van een tekort van 42 miljard dollar, en hoger dan de beloften van Carney in het liberale platform.
Verhaal gaat verder onder advertentie
Volgens Page is een tekort van één tot twee procent niet ongewoon voor een zwakke economie zoals die van Canada op dit moment, vooral als je het vergelijkt met de hogere schuldenlasten in de Verenigde Staten en andere OESO-economieën.
Maar hij voegde eraan toe dat de duivel in de details schuilt van hoe Carney en de liberalen van plan zijn om in de komende jaren uit de schulden te komen – details die hopelijk terug te vinden zijn in de beloofde federale herfstbegroting.
"Vanuit planningsoogpunt wordt het een moeilijke, uitdagende en drukke zomer", zei hij. "Ik denk niet dat (personeel van het ministerie van Financiën) vakantie zal nemen."
— met bestanden van Nathaniel Dove en Mackenzie Gray van Global
NAVO-top: Canada belooft 5% defensie-uitgaven in 2035
Canada moet 150 miljard dollar per jaar uitgeven aan nieuw NAVO-doel: Carney
