Artefact ontdekt op Poolse boerderij blijkt 6000 jaar oud Venusbeeldje te zijn

Een voorwerp dat bij toeval werd ontdekt op een boerderij in Polen, blijkt een beeldje te zijn van een vrouw uit de vijfde eeuw voor Christus.

Het beeld heeft de bijnaam ‘Venus van Kołobrzeg’ vanwege de gelijkenis met andere antieke beeldjes van vrouwen. Het is door het museum in de stad Kołobrzeg aan de noordelijke Baltische kust van Polen, waar het nu wordt tentoongesteld, omschreven als de ‘vondst van de eeuw’.

Het object, gemaakt van kalksteen en 12 centimeter hoog, werd in december 2022 gevonden, maar pas nu hebben onderzoekers de authenticiteit en ouderdom ervan bevestigd.

"Ik kreeg informatie dat een boer uit Obroty [een dorp in de buurt van Kołobrzeg] tijdens zijn werk een voorwerp had gevonden dat leek op een menselijke figuur", vertelde Jan Orliński, het hoofd van een lokale groep geschiedenisliefhebbers, aan National Geographic .

Zijn organisatie stelde vast dat het voorwerp door de mens was gemaakt en hoogstwaarschijnlijk een symbool van vruchtbaarheid was. Ze droegen het over aan de provinciale monumentenzorger, een staatsfunctionaris, die samenwerkte met het Poolse Wapenmuseum in Kołobrzeg om de herkomst ervan te bepalen.

"Ik kan gerust zeggen dat dit de vondst van de eeuw is", vertelde museumdirecteur Aleksander Ostasz aan National Geographic . "Wat er ontdekt is... is werkelijk iets fenomenaals, buitengewoons. Het verlegt absoluut de grenzen van onze geschiedenis van Kołobrzeg."

In een verklaring wees het museum er ook op dat de vondst "uniek is in Polen, waar we tot nu toe niets soortgelijks hebben gevonden". Het museum is ervan overtuigd dat het beeldje het werk is van de eerste boeren die zich rond de nabijgelegen rivier de Parsęta vestigden.

"De gestileerde vorm van de Venus van Kołobrzeg getuigt van een hoog artistiek talent en valt, ondanks de eenvoud van de vorm, op door zijn uitzonderlijke esthetische waarden", schreef het museum, dat opmerkte dat het is gemaakt "met de nadruk op het tonen van seksuele kenmerken".

Men vermoedt dat dergelijke zogenoemde Venusbeeldjes, die op verschillende plekken in Europa zijn gevonden, rituele of symbolische functies hadden, vooral met betrekking tot vrouwelijkheid en vruchtbaarheid.

"Er zijn subtiele sporen van gladheid zichtbaar op de bolle lichaamsdelen, vooral rond de borsten en heupen, wat erop kan wijzen dat het beeldje gebruikt is", schreef het museum. "De achterkant is relatief vlak, wat erop kan wijzen dat het beeldje verticaal geplaatst is of op een soort voetstuk is bevestigd."

Het Stadsmuseum van Kołobrzeg, een dependance van het Poolse Wapenmuseum in de stad, treft momenteel voorbereidingen om de Venus in de permanente collectie op te nemen. Het zal dan een van de oudste tentoongestelde voorwerpen zijn.

Het oudste Venusbeeldje dat in Europa is ontdekt – en tevens het oudste onbetwiste voorbeeld van een afbeelding van een mens – is de Venus van Hohle Fels, die in 2008 in Duitsland werd ontdekt. ​​Het is gesneden uit mammoetivoor en dateert van ongeveer 41.000 jaar geleden.

Een ander bekend voorbeeld is de Venus van Willendorf, die in 1908 in Oostenrijk werd gevonden en dateert van ongeveer 30.000 jaar geleden.

Credit hoofdafbeelding: Pools wapenmuseum in Kołobrzeg