Interview: António Fontes – Voorzitter van de Parochieraad van Famalicão

“Het boek Famalicão da Serra – Terra Comum is een weerspiegeling van wat Famalicão vandaag werkelijk is en gisteren was”

António Fontes, voorzitter van de parochieraad van Famalicão, is afkomstig uit de parochie van Gonçalo- Guarda . Hij studeerde in Famalicão da Serra en in Quinta da Lageosa-Aldeia do Souto-Covilhã.

In zijn vrije tijd doet hij vrijwilligerswerk en werkt hij in de landbouw.

DE WACHT: De parochieraad van Famalicão presenteerde op 27 april het boek Famalicão da Serra – Common Land (Famalicão da Serra, JFF Editions, 2025). Wat zijn de doelstellingen van dit werk?

António Fontes: Het hoofddoel van dit werk was om de balans op te maken van een halve eeuw democratie in onze parochie, in al haar aspecten, en om een ​​schriftelijk en fotografisch verslag na te laten van wat het was en wat het is. We wilden ook het hele proces vastleggen dat leidde tot de verklaring van de Officiële Dag van de Parochie en het terechte eerbetoon aan onze tien burgemeesters, sinds 1948. Het boek bevat veel teksten die uitdrukken wat de auteurs voelen in hun relatie met ons dorp en hoe zij het zien, in het heden en in de toekomst. Sommige zijn teksten met een puur liefdesgevoel, andere zijn meer essayistisch van aard. Maar ze leveren allemaal een bijdrage aan een uitstekend fresco over ons land, in ongeveer 300 pagina's, in een prachtige uitgave.

DE BEWAARDER: In de openingszin staat dat het een compleet werk is dat de nadruk legt op het recente verleden, het heden en de toekomst. Hoe is dit idee aanwezig in het werk?

António Fontes: Bij het raadplegen van het werk is het duidelijk dat het de belangrijkste werkzaamheden beschrijft die voornamelijk zijn uitgevoerd sinds 25 april, de portretten van de burgemeesters die onze parochie sinds 1948 hebben bestuurd en de bijdragen van hun mandaat, de cultuur , het erfgoed, de beroepen aan het einde van de lijn, de genegenheid, verschillende getuigenissen en wat er naar verwachting de toekomst van onze parochie zal zijn, na het verzamelen van verschillende getuigenissen. En er is geen gebrek aan diaspora, aan mensen die hier geboren zijn en geëmigreerd zijn, maar ook aan nieuwe buitenlandse inwoners die ervoor hebben gekozen om hier te komen wonen.

A GUARDA: Kunnen we zeggen dat dit werk het resultaat is van de samenwerking tussen veel mensen die betrokken zijn bij Famalicão?

António Fontes: Er zijn 25 mensen met wie ik direct heb samengewerkt aan dit werk. De lijst bevat mensen uit de parochie en mensen en instellingen die op verschillende manieren betrokken zijn bij de parochie. Maar voor de uitvoering ervan konden we rekenen op de bijzondere medewerking van vier mensen: Prof. Doctor Vítor Amaral, als coördinator van de teksten, Prof. Doctor João de Almeida Santos, die een belangrijke rol speelde bij het boek, waaronder bij de conceptie, Dr. Honorato Esteves, bij de teksten en informatie in verschillende hoofdstukken van het boek, en Dr. Pedro de Almeida Santos, bij de paginering, het ontwerp en de revisie. Ik wil hen allen hierbij bedanken.

A GUARDA: Maar is het ook een boek dat een eerbetoon brengt aan de burgemeesters van Famalicão?

António Fontes: Ja, natuurlijk wilden we niet dat het eerbetoon beperkt zou blijven tot het hoofdkwartier van de parochie. Daar hangen vandaag de dag nog steeds de portretten van de tien voorzitters van de parochie, van 1948 tot nu, met op elk portret een identificatiekaart. Tien werken, in digitale schilderkunst, aangeboden door Prof. Dokter João de Almeida Santos, de auteur en inwoner van Famalicão. Uiteraard was het van belang dat deze galerij van presidenten werd verrijkt met een hoofdstuk uit het boek, waarin niet alleen de portretten en de bijbehorende identificatieformulieren zouden worden afgebeeld, maar waarin ook informatie zou worden gegeven over de samenstelling van de lokale overheidsorganen en de werkzaamheden die tijdens hun ambtsperiodes zijn uitgevoerd. Een hoofdstuk dat eveneens een integraal onderdeel van het eerbetoon vormde.

DE BEWAARDER: Met een galerij vol illustere mensen die hun eigen stempel hebben gedrukt?

António Fontes: Als we het over de mensen hebben die aan dit boek hebben bijgedragen, kunnen we die uitdrukking gebruiken. Het gaat om mensen die op dat moment een belangrijke positie in ons land bekleedden of in het verleden bekleedden. En je kunt ook spreken van een eigen merk, gezien de kwaliteit van de teksten in het boek en wat Famalicão in het leven van zijn auteurs vertegenwoordigde en vertegenwoordigt. Het boek is een weerspiegeling van wat Famalicão vandaag de dag werkelijk is en gisteren was. Maar ik weet dat er nog veel te zeggen valt (het was niet mogelijk om alles te vermelden en toch zijn er ongeveer 300 pagina's), maar we hebben al besloten om binnenkort een ander werk over Famalicão te publiceren in Edições JFF, waarbij we vooral rekening houden met het economische leven van het dorp – dat relevant was – door de tijd heen. Dit is een aspect dat niet tot één of twee hoofdstukken kan worden teruggebracht, gezien de relevantie van het economische leven van Famalicão door de geschiedenis heen: bakken, kleermaken, timmeren, metaalbewerking, mandenmakerij, enzovoort, enzovoort. Alles was aanwezig in deze parochie. Bijvoorbeeld in de jaren vijftig van de vorige eeuw. De economische geschiedenis van Famalicão kon daarom niet tot één of twee hoofdstukken beperkt worden. Dit zou ook een stimulans kunnen zijn voor jongeren om zich hier te vestigen en activiteiten uit te voeren die hun voorouders ook deden. Uiteraard, die welke nog actueel zijn. Kennis van het verleden kan ook een stimulans zijn voor de toekomst.

Wat de voorzitters betreft, moet ik zeggen dat onze parochie altijd geleid is door gekwalificeerde mensen die op professioneel vlak succesvol zijn geweest. Dit verklaart waarom Famalicão een ontwikkelingsniveau heeft doorgemaakt dat moeilijk te vergelijken is met andere parochies.

A GUARDA: En wat dacht je van een eerbetoon aan de parochie zelf met de instelling van de Officiële Parochiedag?

António Fontes: Het is een ernstige tekortkoming van de parochie dat ze geen speciale dag hebben waarop we onze gezamenlijke rituelen kunnen concentreren op het vieren van wat belangrijk is en gebeurt in onze gemeenschap. De redenering achter onze keuze van 26 november als officiële feestdag van de parochie van Famalicão is uiteengezet in de resolutie van de parochievergadering en gepubliceerd en bekrachtigd in het boek. Dit heeft te maken met de datum van de officiële oprichting van de eerste parochies in Portugal, in 1830, in een model dat voor het eerst het huidige benadert, maar ook met het feit dat Famalicão op die datum nog een gemeente van het koninkrijk was, die zes jaar later zou ophouden te bestaan ​​en deel zou uitmaken van de gemeente Valhelhas. Dit duurde tot 1855, de datum waarop beide gemeenten werden geïntegreerd in de gemeente Guarda. Dit alles wordt in het boek uitgelegd en gedocumenteerd.

A GUARDA: Op dezelfde dag werden ook enkele persoonlijkheden en instellingen van de parochie geëerd. Was het belangrijk om deze publieke erkenning te doen?

António Fontes: Deze eerbetonen waren uiteraard terecht en gaven inhoud aan de publieke erkenning van wat de gehuldigden, mensen en instellingen, in de loop der tijd voor de parochie hebben gedaan. Het was een daad van gerechtigheid voor iemand die, zonder er iets voor terug te vragen, het beste van zichzelf gaf aan onze parochie. Maar ik moet bekennen dat deze erkenning er ook toe kan bijdragen dat andere mensen de gemeenschap, die in grote nood verkeert, gaan helpen. Ik weet dat wij deze hulp altijd zullen erkennen en waarderen. Er zullen ook andere initiatieven worden genomen ten behoeve van de kinderen van Famalicão die zich buiten hun land hebben onderscheiden en zo een bijdrage leveren aan de eer van onze gemeenschap.

A GUARDA: Wat moet er aan het einde van een nieuwe termijn nog meer gebeuren in Famalicão?

António Fontes: Er is nog een lange weg te gaan, maar we kunnen wel zeggen dat de basis is gelegd. Toch moeten we altijd nog consolideren en ontwikkelen wat we al hebben. Om u drie voorbeelden te geven: er moet nog gewerkt worden aan een hoogoven, een smidse en het dak van het sportcentrum. Dit zijn slechts drie voorbeelden. Maar er is iets dat mij zorgen baart en waar ik graag een oplossing voor zou zien: de heropening van onze basisschool. Dat is waar ik het meest spijt van heb. Zonder kinderen is er geen toekomst en loopt het verleden zelf, het geheugen, gevaar. Maar ik wil ook zeggen dat ik het eens ben met wat er tijdens de opening van de Presidents' Gallery werd gezegd over de wirwar van draden in de lucht die nog steeds in een groot deel van het dorp hangt. Het is noodzakelijk om deze draden te begraven, niet alleen vanwege de schoonheid en aantrekkelijkheid van het dorp, maar ook om veiligheidsredenen. Maar het is wel zo dat het werk van een burgemeester nooit eindigt. Een gemeenschap in het binnenland zoals de onze zal altijd veel behoeften hebben. Een van die maatregelen, en een heel belangrijke, is het herbevolken van ons grondgebied. Alleen met mensen kunnen we ontwikkeling en goede leefomstandigheden garanderen. En herbevolking kan alleen plaatsvinden als er infrastructuur en ondersteunende diensten zijn voor de mensen die hier wonen en werken. Het nieuwe tehuis dat in aanbouw is, een initiatief van het Parochiële Sociale Centrum, zal niet alleen een belangrijke hulp zijn voor onze ouderen, maar ook een impuls geven aan de lokale economie . Daarmee is Lar Senhor Bom Jesus een aanvulling op de dienst voor civiele bescherming en medische noodhulp (geleid door de vrijwillige brandweer van Famalicão), die momenteel een tiental mensen in dienst heeft. Maar dat is niet genoeg; Het maatschappelijk middenveld moet zelf aan de slag. En wij zijn er om u te helpen.