Portugal heeft een nieuw waterbeheerbeleid nodig

Het waarborgen van een rationeel gebruik van waterbronnen en het beperken van waterverliezen in systemen zijn essentiële maatregelen voor intelligent waterbeheer en het garanderen van de beschikbaarheid van water voor menselijke, dierlijke, agrarische, bosbouwkundige en industriële consumptie.

Het structurele karakter van de hydrologische droogtesituatie in de regio's Algarve en Alentejo was voor de PS-regering aanleiding om in 2020 verder te gaan met de voorbereiding van regionale waterefficiëntieplannen. De fundamentele essentie van deze plannen is om de hele gemeenschap te betrekken en regionale afspraken te garanderen voor het ondersteunende, intelligente, efficiënte en duurzame gebruik van water. De pacten zijn bedoeld om het beheer van de beschikbaarheid van water te beoordelen, de beschikbaarheid van water en de ontwikkeling van het verbruik in de hydrografische regio's te schatten, rekening houdend met de meest ernstige scenario's op meteorologisch gebied. Ook bevatten ze de methodologieën die moeten worden gebruikt bij de beoordeling van toekomstige scenario's die rekening houden met de effecten van klimaatverandering. Momenteel is er in de vier stroomgebieden tussen Portugal en Spanje sprake van een verlies van 20% van de afvoer. Het is dringend noodzakelijk om het probleem te identificeren en te bestuderen, zodat we op een gefundeerde en duurzame manier kunnen handelen.

We moeten steeds meer modellen promoten die het beheer en de efficiëntie van de waterbeschikbaarheid in elk stroomgebied versterken, maar ook de opslag en versterking van stroomgebieden verbeteren. We moeten, zoals momenteel in Spanje gebeurt, de mogelijkheid van watervoorziening tussen rivierbekkens evalueren, of de technologie voor het versterken van de watervoerende lagen evalueren.

Versterking tussen stroomgebieden is een delicate kwestie. Gezien de huidige ‘waternoodsituatie’ waarmee het Iberisch Schiereiland kampt, is het echter een van de kwesties die steeds vaker op nationaal niveau besproken moet worden.

Hoewel de Portugees-Spaanse overeenkomst over het gedeelde gebruik van waterbronnen internationaal als een succesverhaal wordt erkend, zal water vanwege de harmonieuze relatie tussen de twee landen een schaarse hulpbron zijn die tot spanningen kan leiden.

In het Iberische geval zijn er weliswaar ambities en verwachtingen van beide landen, maar er is altijd wel enige controverse verbonden aan periodes van schaarste, zoals we de afgelopen jaren hebben gezien.

De context van klimaatverandering waarin we leven, zal deze afhankelijkheid alleen maar vergroten. In Spanje zijn er al een groot aantal dammen die de regulering van de instroom garanderen. Er wordt zelfs een toename van de opslagcapaciteit verwacht, door middel van nieuwe dammen die droogte- en overstromingssituaties tot een minimum zullen beperken.

Zo vormt Alqueva in het Guadiana-bekken in Portugal met 4.135 hm3 aan opslagcapaciteit het grootste kunstmatige meer van Europa. In Spanje verzamelt de Guadiana zich stroomopwaarts via een groot aantal dammen, met een opslagcapaciteit die ongeveer twee keer zo groot is als die van de Alqueva.

We moeten proactief optreden tegen onregelmatigheden in de waterhuishouding die verband houden met klimaatverandering. Het gaat om langere periodes van droogte, afgewisseld met periodes van hevige regenval en afvloeiing, die tot extreme gebeurtenissen leiden.

Kennis van het gebied, dialoog met de publieke en private sector en ervaring met de problemen zijn van fundamenteel belang bij het plannen van overheidsbeleid. Er kunnen en mogen geen dogma's bestaan ​​in het beheer en gebruik van water in Portugal. Daarom moeten we beginnen met het bestuderen van de versterking van stroomgebieden, gebaseerd op de onderlinge verbinding van verschillende stroomgebiedsregio's, uitsluitend binnen het nationale grondgebied.

Portugal heeft de afgelopen jaren een project ontwikkeld waarbij water van de Guadiana naar de Sado wordt overgebracht. Dat is een les die we hieruit kunnen trekken. Ook de gevolgen voor het milieu en het erfgoed die met deze oplossing gepaard gaan, moeten in overweging worden genomen, evenals de belangrijke infrastructuur die nodig is om deze te implementeren. De PS heeft gewerkt aan een ontwerpresolutie (PJR 518/XVI/1.ª) die duidelijk onze visie weergeeft op de huidige waternoodsituatie in het land. In het bijzonder verdedigen we een nieuw model van institutioneel waterbeheer dat één enkel beheer van de hulpbron in Portugal inhoudt, dat ons in staat stelt na te denken over de grenzen van het eigendom van ondergrondse waterbronnen (vergelijkbaar met andere landen waar droogte en schaarste een realiteit zijn) en dat de juridische instrumenten voor het beheer en gebruik van de hulpbron, zoals de Waterwet of het juridisch kader voor hergebruik van water, verdiept.

Portugal moet ter plaatse een analyse en onderzoek uitvoeren op het niveau van elk van de stroomgebieden, van zijn grote rivieren, en vooral in het gedeelte waarvan het stroomgebied van bijzonder belang is voor het nationale grondgebied, om de opslagcapaciteit en de capaciteit om de instroom waarover wij soevereiniteit hebben, te vergroten.