Oppositie onderzoekt reactie op Hooggerechtshof en wil Motta's standpunt begrijpen

De oppositie bestudeert hoe ze moet reageren op het besluit van het Federale Hooggerechtshof (STF) nu de meerderheid van de Eerste Kamer van het Hof het besluit van de plenaire vergadering van de Kamer in de zaak van federaal afgevaardigde Alexandre Ramagem (PL-RJ) gedeeltelijk heeft vernietigd. De groep wil ook graag weten wat de houding van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Hugo Motta (Republikeinen-PB), zal zijn in het licht van deze situatie.

Ramagem is vrijgelaten, totdat zijn termijn afloopt, en hoeft zich niet te verantwoorden voor de misdaden van gekwalificeerde schade en verslechtering van beschermd erfgoed. Het Openbaar Ministerie is van mening dat deze handelingen hebben plaatsgevonden nadat hij als plaatsvervangend procureur was beëdigd en dat de handelingen daarom dienen te worden opgeschort. De rechtszaken wegens gewelddadige afschaffing van de democratische rechtsstaat, staatsgrepen en criminele organisaties lopen daarentegen gewoon door.

De opvatting van de Eerste Kamer van het Hooggerechtshof botst tot nu toe met de beslissing van de plenaire vergadering van de Kamer van afgelopen woensdag (7). De meerderheid van de afgevaardigden had ingestemd met de opschorting van alle strafrechtelijke procedures tegen de voormalige directeur van de Braziliaanse inlichtingendienst (Abin) in het onderzoek naar de staatsgreep.

De oppositieleden denken nu na over hoe ze verder moeten gaan, maar ze denken dat het onwaarschijnlijk is dat er snel gereageerd zal worden of dat er één initiatief komt. Zeker omdat ze vinden dat de botsing tussen het Congres en het Hooggerechtshof de afgelopen tien jaar is geëscaleerd en dit spanningsniveau heeft bereikt. Het is niet van de ene op de andere dag gebeurd. Bovendien is dit een rechtszaak, waarvan de status niet afhankelijk is van interne stemmingen in de Kamer.

Zij stellen ook dat het noodzakelijk is om inzicht te krijgen in de bereidheid van Motta, andere leiders en partijvoorzitters om uiteindelijk publiekelijk kritiek te uiten op het besluit van de Eerste Kamer. Achter de schermen herinnert de oppositie zich dat Motta, als kandidaat voor het voorzitterschap van de Kamer, zich tijdens zijn campagne heeft gecommitteerd aan de verdediging van wat zij zien als de constitutionele prerogatieven van het Huis. Er zijn mensen die een gezamenlijke houding eisen, met deelname van de Senaat.

Regeringsafgevaardigden zagen de beslissing van hun collega's als een amnestiemaatregel die in strijd is met de grondwet en als een maas in de wet ten gunste van voormalig president Jair Bolsonaro (PL) en andere verdachten van de mislukte staatsgreep. Ook klaagden zij over de snelheid waarmee de kwestie, met toestemming van Motta, in de Kamer werd besproken.

De basis van de regering is van mening dat de beweging gevaarlijk is. De berekening is dat Motta tegen de Planalto inspeelde door de actie zo in te plannen dat Ramagem zo snel bevrijd kon worden. De houding van de voorzitter van de Kamer werd door de groep als "betreurenswaardig" beschouwd, die herinnerde aan de druk die aanhangers van Bolsonaro uitoefenen om het amnestieproject goed te keuren.

Van de 315 afgevaardigden die het pro-Ramagem besluit goedkeurden, zijn er 197 afkomstig van partijen in de aan Lula gelieerde basis — ongeveer 63% van de stemmen. Juscelino Filho (União Brasil-MA), tot vorige maand minister van Communicatie van Lula, was een van degenen die vóór stemden.

Samen met de oppositie zijn de centristische leiders van mening dat de STF zich bemoeit met een bevoegdheid die zij uitsluitend aan het Parlement toekennen. Daarbij komt nog de onvrede over beslissingen over bijvoorbeeld parlementaire amendementen en andere onderzoeken.

Ook afgelopen vrijdag vormde de Eerste Kamer van de STF een meerderheid om congreslid Carla Zambelli (PL-SP) te veroordelen tot 10 jaar gevangenisstraf voor het binnendringen in de systemen van de Nationale Raad van Justitie (CNJ) en het invoeren van valse documenten.

Zambelli verloor terrein en werd een soort persona non grata in de oppositie sinds de episode waarin hij aan de vooravond van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 2022 een pistool richtte op een man midden op straat. In de PL is het echter de bedoeling dat men, indien mogelijk, probeert het te verdedigen.