In plaats van Dubai - naar Kulynjon

Drie jaar geleden weigerde Aralbek BERIKULY de directeursstoel op een prestigieuze school in Astana, een lucratief aanbod om les te geven in Dubai en vertrok naar een klein dorpje in de regio Oost-Kazachstan. Bouw de school op. Er is zelfs een film over hem gemaakt. Regisseur Hanzat KENESH noemde zijn documentaire “Experiment”.

Ja, het project werd gesponsord. En de middelbare school in het dorp Kulynzhon, waar iets meer dan 130 kinderen studeerden, viel niet uit elkaar: de filantroop bouwde een nieuw gebouw. Maar in werkelijkheid besteedde niemand echt aandacht aan de kinderen. Er werden cijfers opgemaakt en het onderwijzend personeel was maar met één ding tevreden: het hoge salaris van de leraar op het platteland. Het project is afgelopen, de miljoenen aan sponsoring zijn weg. En Aralbek bleef. Waarom?

***

Het is de moeite waard om hem te leren kennen: een vader van veel kinderen (vijf!), een wiskundeleraar. Ik woon helemaal niet in de hoofdstad. Integendeel, hij is een van degenen wiens tranen de hoofdstad niet gelooft. Hij werd geboren in Shalkar en studeerde in Aktobe: eerst op een gewone school en daarna op een internaat voor natuurkunde en wiskunde. De overwinning bij de regionale Olympiade bracht geluk: een beurs van de Kazachse vestiging van de Staatsuniversiteit van Moskou en het vooruitzicht om in Moskou te studeren.

Maar de student moest zijn familie helpen: voor zijn vader, een metselaar, en zijn moeder, een huisvrouw, was het niet gemakkelijk om voor zijn vier zussen te zorgen. Aralbek stapte over naar een Kazachse universiteit. De parttime baan was ook wiskundig: ik kreeg een baan als tutor.

Ik geloofde pas echt in de juistheid van mijn keuze voor een specialisatie toen toekomstige kandidaten zeiden: alleen met hem bereiden we ons voor op de UNT. Jaren later opende hij zijn eigen opleidingscentrum en begon hij tijdens de quarantaine videolessen op te nemen. En het gaat niet alleen om sanitaire beperkingen: we wilden iets belangrijks doen, iets betekenisvols, om de kloof tussen scholen op het platteland en scholen in de stad te verkleinen. Hij viel op: hij werd uitgenodigd voor een leidinggevende functie bij de RFMSh van de hoofdstad. Tegelijkertijd ging zijn cv omhoog: ze beloofden hem mee te nemen naar Dubai, samen met zijn vrouw en kinderen, en hun leven te regelen.

Tot Aralbek toevallig een bericht op sociale media tegenkwam: in het kleine dorpje Kulynzhon in de regio Samara in Oost-Kazachstan gaan filantropen een school redden. Middelbare scholieren blijven steken op het kennisniveau van een basisschool. De school had een directeur nodig die innovatief was en out-of-the-box dacht.

Aralbek vroeg om hetzelfde bedrag als hij in de hoofdstad ontving. Gelach: minder dan de Arabieren beloofden. De vrouw zei wat alle echtgenoten graag zouden horen: "Waar jij ook gaat, ga ik ook" - en nam afscheid van de winkelcentra in Dubai. De kinderen werden overgebracht naar een kleuterschool en school op het platteland.

Alleen mijn moeder was verontwaardigd: met zulke vooruitzichten is het beroep van dorpsdirecteur natuurlijk geen afbreuk doen aan het nobele karakter ervan. Maar ze probeerde haar zoon ervan te weerhouden.

- En ik vroeg haar om haar zegen. Hij zei: Als ik vertrek en anderen vertrekken, wie blijft er dan in het land? - herinnert Aralbek zich. - Het leek mij toen dat ik op 60-jarige leeftijd spijt zou krijgen dat ik niet naar het dorp was gegaan. Het is een moeilijke keuze als het welzijn van uw gezin op het spel staat. Maar we moeten niet alleen voor een kleine kring werken, we moeten proberen iets voor het land te doen. Maar 70 procent van de scholen in Kazachstan bevindt zich in dorpen. Wat is er in 30 jaar voor hen gedaan? Na drie jaar op de dorpsschool van Kulynzhon ben ik niet langer vastbesloten om de kloof tussen de stads- en dorpsscholen te verkleinen. Ik wil dat kinderen van het platteland sterker en veelbelovender worden.

***

- Ik was verbaasd over de kinderen. Ze waren teruggetrokken en beperkt. Alles speelde daarbij een rol: de student was de laatste persoon wiens mening en belangen in aanmerking werden genomen, zegt Aralbek. - Toen ik met de lessen begon, zag ik dat de informatie dat leerlingen op scholen op het platteland 2 tot 2,5 jaar achterlopen op leeftijdsgenoten uit de stad, onjuist is. Leerlingen in groep 9 en 10 kenden de vermenigvuldigingstabel en breuken niet! Je leest het slecht. Vreemde talen - op het niveau van de eenvoudigste zinnen. Tegelijkertijd zijn de kinderen in de klas de eigen kinderen van de leerkrachten. Heb je het niet eens geprobeerd? En dit probleem beperkt zich niet tot het dorp Kulynzhon. Dit is een systeem. Valse rapporten, geen arme studenten.

Er was een verhaal. De afdeling Onderwijs van het district gaf een bevel: de nieuwe directeur moest zijn schoolhoofd een boete opleggen, omdat hij verzuimde schoolkinderen in te schrijven voor de Olympiade van het district.

“Ik weigerde omdat onze kinderen op dat moment nog niet klaar waren voor een schoolcompetitie. En hij zei het. Helaas zijn de bemoedigende cijfers over de successen van ons onderwijs niets meer dan nep, stelt Berikuly.

Tijdens de eerste vergadering van het onderwijzend personeel schetste de directeur de ‘vlaggen’. Het verbod omvatte alcoholgebruik op schoolterreinen (er waren voorbeelden van bijeenkomsten tot luidruchtige feesten), agressie jegens kinderen en schade aan schooleigendommen. Het onderwijzend personeel van de school, dat uit 40 mensen bestond, keek hem wantrouwend aan. Ik moest de werknemer heel snel ontslaan. Hij kwam dronken op het werk. En toen was er een anonieme enquête onder werknemers, en velen gaven toe dat ze al een jaar geen enkel nieuw boek hadden gelezen, niets over kinderpsychologie, en dat ze niet geïnteresseerd waren in de mogelijkheid om hun professionele niveau te verbeteren.

- Met plattelandstoeslagen kunnen de salarissen van leraren hier oplopen tot 500-600 duizend tenge, en ontvangen ze meer dan een miljoen aan vakantiegeld. Er is geen plek om ze uit te geven, dat is een feit. En velen beheren hun geld verstandig: ze nemen een hypotheek in de stad en sparen voor de studie van hun kinderen. Maar zo'n salaris komt niet overeen met het werkelijke kwalificatieniveau. Maar slechts een paar afgestudeerden willen nog steeds met hun diploma naar het dorp, geeft Aralbek toe.

***

Hij gelooft:

- Het grootste probleem ontstond toen de UNT voor pedagogische universiteiten bijna de laagste slagingspercentages hanteerde. Wij hebben veel analfabete leraren ontvangen die zich hebben aangemeld vanwege een beurs, zonder ambitie, liefde of respect voor hun beroep. Maar we zijn nog verder gegaan: van het niveau waarop ouders hun leerlingen hielpen met hun huiswerk, zijn we nu op het punt beland dat noch kinderen noch volwassenen begrijpen wat er in onze schoolboeken staat.

Tijdens districtsvergaderingen heb ik herhaaldelijk kwesties aangekaart over extra vakken, over de kwaadaardige praktijk om een ​​C te geven voor onvolledig werk en een A voor degenen die iets beter zijn in het vak. Maar er is ook geen controle van de staat. Onze scholen liggen zo verspreid dat als ambtenaren van het Ministerie van Onderwijs erheen zouden willen gaan om ze te inspecteren, ze dat niet binnen een jaar zouden kunnen doen. En de school is klaar om gasten te ontvangen, zelfs als de opdracht nog onderweg is.

De nieuwe bezem op de middelbare school van Kulynzhon begon te vegen volgens het principe: “leraren zijn geen obers en serveren geen banketten voor inspecteurs.” Aralbek knikt: ja, voor een school die de inspectie niet doorstaat, zijn de gevolgen ernstig: er worden bijvoorbeeld geen bonussen uitgekeerd. Maar de stroom inspecteurs is eindeloos.

“Laat ze eerlijk controleren of bevelen geven,” snauwde de directeur. - Na hen worden wij beter en slimmer.

Tijdens een van de bijeenkomsten in de regio werd aangekondigd dat er een accountant zou komen en zoals gebruikelijk werd voorgesteld om de kosten te spreiden. Aralbek weigerde - ze hebben reis- en dagvergoedingen. De accountant kreeg te horen wie er gelijk had. En ze bedankte de koppige... en gaf toe dat ze zo gewend waren geraakt aan de praktijk van de 'gastvrijheid' dat ze niet meer goed in de gaten hadden wiens geld het banket betaalde.

***

- Ben je niet bang om erover te praten? Het sponsorproject is beëindigd. En jij bleef...

- Ik zie geen enkel nut in het bang zijn om te praten over wat het hele onderwijssysteem naar beneden haalt en ruïneert. Ik zet mijn studenten op de eerste plaats. Zij zijn onze toekomst. En ik bleef niet alleen voor school. Het YBYRAI MEKTEBI-project, een vooruitstrevende plattelandsschool met naadloos onderwijs, gaan we volgend jaar opschalen naar twee nieuwe scholen.

- Waarschijnlijk hebben ze meerdere klachten over u geschreven?

- Er waren veel dingen: anonieme telefoontjes, brieven. Controles die ik niet altijd met succes doorstond - ik was niet erg bekwaam in documentatie. Ik moest ook leren, want dit was mijn eerste ervaring als leidinggevende bij een overheidsinstantie. Ik wilde geen deel uitmaken van het bestaande systeem. Ik stond op het punt om te vertrekken: waarom zou ik me echt inspannen voor 200 mensen, als ze op andere scholen op me wachten, waar meer leerlingen zijn? Dan is het effect veel groter. Maar ik bleef vanwege de kinderen. Vroeger droomden ze er niet van om naar binnen te gaan. Als ze het al waagden, dan was het alleen aan regionale universiteiten. Wij dachten niet aan de toekomst. Het leek erop dat het leven in dit dorp zo zou doorgaan. Ze zijn veranderd. Ze scoorden 100 punten op de UNT in plaats van 50, en zes op de IELTS. Ze maken plannen om naar de universiteiten van Almaty en Astana te gaan en zijn geïnteresseerd in een studie in het buitenland!

***

De buitenstaander-regisseur irriteerde iedereen. En vreemd genoeg ook de ouders van schoolgaande kinderen. Vroeger ging het zo: om twee uur ging de school al dicht en ging iedereen weer zijn eigen gang.

- Ze zeiden tegen mij: laat ze niet na school komen, ze moeten het huishouden runnen. Het is geen geheim dat een kind in een dorp slechts een stel werkende handen is: vee hoeden en water halen. Wat voor soort roboticaclubs zijn hier? Hoewel er mensen waren die mij steunden, vertelt Aralbek: - Gaandeweg kwamen we in contact met de leraren. We moesten ons op menselijk niveau verdiepen in hun problemen. En mensen begonnen te veranderen: velen hebben nu een andere kijk op de wereld.

Tegenwoordig zijn er 15 clubs actief op de school, onder leiding van Aralbek. Interessant, innovatief, niet slechter dan die van collega's in grote steden. Er nemen 173 kinderen deel. Dat wil zeggen, alle studenten en nog een paar dozijn anderen die door hun ouders uit een naburig dorp worden gehaald.

Deze school is een van de kleinere. En in het hele dorp wonen minder dan 700 mensen. Het is onwaarschijnlijk dat hier ooit een Schoolkinderenpaleis, een Huis voor de Kunsten of zelfs een dorpsclub zal verrijzen. Verveling. Hopeloosheid. Het doel was daarom om niet alleen de kinderen op school te verenigen, maar ook de volwassenen, als ze geïnteresseerd zijn. Zo begon het onbekende woord ‘gemeenschapscentrum’ in het dorp te klinken. Het begon te borrelen en te draaien - masterclasses, conferenties...

Kinderen brengen de hele dag door op school - een drukte van jewelste, kinderlijk geroezemoes. Aralbek vertelt het me, en dat geeft me een warm gevoel: de eerste regel die hij invoerde in de staatsinstelling die hem was toevertrouwd, was dat kinderen tijdens de pauzes door de gangen mochten rennen, lawaai mochten maken, mochten lachen en dansen. En zodat niemand - van de schooldirecteur tot de schoonmaakster - hen kon aanspreken of tegen hen kon schreeuwen.

- Weet je, de kleine sabotage door schoolkinderen stopte meteen. Ze tekenden niet meer op de muren en tafels en vervuilten niet langer opzettelijk de schooltoiletten. Dit alles was het resultaat van de onderdrukking van hun natuur. “Dat was de enige manier waarop ze zich konden uiten”, glimlacht Aralbek. - Maar nu zitten mijn kinderen ook op deze school.

Julia ZENG, Almaty