„Złota” wiza Trumpa: kto się kwalifikuje, ile kosztuje i dlaczego budzi podziały

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump ogłosił plany sprzedaży cudzoziemcom „złotych kart” zezwoleń na pobyt o wartości 5 mln dolarów – program ten obejmowałby również ścieżkę do uzyskania obywatelstwa.

Ta droga wiza zastąpiłaby obecną w USA wizę imigracyjną „EB-5” dla inwestorów zagranicznych, którzy tworzą miejsca pracy. Sekretarz ds. handlu Trumpa nazwał ją pełną „bzdur” i „oszustw”.

„Masz zieloną kartę, to jest złota karta” – powiedział Trump reporterom w Gabinecie Owalnym we wtorek. Stałych rezydentów, którzy nie są obywatelami USA, nazywa się posiadaczami „zielonej karty”.

„To da ci przywileje związane z zieloną kartą, a także otworzy drogę do obywatelstwa (amerykańskiego)” – dodał prezydent.

Czym jest program wizowy EB-5 i dlaczego Trump go kończy?

Wprowadzone w 1990 r. wizy EB-5 są dostępne dla cudzoziemców, którzy zainwestują około 1 mln USD w firmę zatrudniającą co najmniej 10 osób. W zamian otrzymują natychmiastowe zielone karty – ścieżkę do ostatecznego obywatelstwa. W przeciwnym razie osoby ubiegające się o zielone karty muszą zazwyczaj czekać od kilku miesięcy, a często nawet kilku lat, aby uzyskać stały pobyt.

Zgodnie z danymi Departamentu Stanu USA, program EB-5 ogranicza liczbę przyznawanych wiz do 10 000 rocznie, przy czym 3000 wiz jest zarezerwowanych dla osób inwestujących na obszarach o wysokim bezrobociu.

Celem wizy EB-5 jest „stymulowanie gospodarki USA poprzez tworzenie miejsc pracy i inwestycje kapitałowe zagranicznych inwestorów” – twierdzi Służba Imigracyjna i Obywatelstwa USA.

Sekretarz handlu Trumpa Howard Lutnick stwierdził jednak, że program jest wykorzystywany, a jego cena jest zbyt niska.

„Program EB-5… był pełen bzdur, udawania i oszustw, a był sposobem na zdobycie zielonej karty za niską cenę. Więc prezydent powiedział, że zamiast mieć ten absurdalny program EB-5, zakończymy program EB-5” – powiedział Lutnick.

W 2021 r. Urząd Odpowiedzialności Rządu USA stwierdził, że wizy EB-5 wiążą się ze znacznym ryzykiem oszustw, w szczególności ze względu na trudności w ustaleniu pochodzenia środków finansowych wnioskodawców i potencjalne poczucie faworyzowania.

Kto może kwalifikować się do otrzymania „złotej wizy”?

„To będą ludzie z pieniędzmi” – powiedział Trump, nie wspominając o żadnych wymogach dotyczących tworzenia miejsc pracy.

Jednak wszyscy kandydaci zostaną poddani szczegółowej weryfikacji, aby mieć pewność, że są „wspaniałymi, światowej klasy obywatelami świata”, jak twierdzi Lutnick.

Na pytanie, czy bogaci Rosjanie mogliby się kwalifikować, Trump odpowiedział: „Możliwe. Znam kilku rosyjskich oligarchów, którzy są bardzo miłymi ludźmi”.

Nie wydaje się, aby istniały wyraźne ograniczenia dotyczące programu, skoro Trump zasugerował, że rząd mógłby sprzedać 10 milionów wiz, aby pomóc w zmniejszeniu deficytu budżetowego.

Program pojawi się w okresie, gdy administracja Trumpa kontynuuje szeroko zakrojone represje wobec nielegalnych imigrantów , których Trump obiecał masowo deportować .

Ile to będzie kosztować i jakie będą korzyści?

Około 5 mln dolarów za wniosek. Trump powiedział, że jego administracja poda więcej szczegółów za dwa tygodnie, kiedy wizy zaczną być dostępne w sprzedaży.

Posiadacze zielonej karty – w tym beneficjenci inicjatywy EB-5 – zazwyczaj muszą przebywać w USA przez pięć lat jako stali rezydenci, zanim będą mogli ubiegać się o obywatelstwo.

Nie jest jasne, czy posiadacze złotej karty wizowej będą musieli krócej czekać na obywatelstwo.

Czy inne kraje podejmują podobne inicjatywy?

Tak, tzw. „złote wizy” są powszechne na całym świecie, w tym w państwach Unii Europejskiej, takich jak Wielka Brytania, Hiszpania i Grecja. W niektórych krajach, takich jak Malta, Egipt i Jordania, zagraniczni wnioskodawcy mogą nawet uzyskać obywatelstwo bezpośrednio poprzez inwestycję. Te programy „złotego paszportu” są najbardziej konkurencyjne na Karaibach, gdzie kraje takie jak Dominika, Grenada i Saint Kitts i Nevis ustalają opłaty na poziomie 200 000–300 000 USD.

Dlaczego złote wizy są kontrowersyjne?

Ogólnie rzecz biorąc, programy złotych wiz są kontrowersyjne, ponieważ mogą przyciągać osoby chcące wykorzystać je do prania pieniędzy lub oszustw, a ponadto mogą powodować wzrost kosztów mieszkaniowych w dużych miastach.

Jak podaje Bloomberg, obawy te sprawiły, że w ostatnich latach wiele krajów europejskich, w tym Wielka Brytania , Holandia i Grecja, wycofało swoje programy złotych wiz.

Plan Trumpa dotyczący złotych wiz może spotkać się z jeszcze większymi kontrowersjami, jeśli spróbuje go przeforsować bez zgody Kongresu, która według niego jest niepotrzebna.

Kongres jest odpowiedzialny za określanie kwalifikacji do obywatelstwa i w przeszłości autoryzował program EB-5, który Trump zamierza zakończyć.