COP30 | Belém: Tarım lobisinin iklim yalanları

Tarım sektöründen kaynaklanan emisyonlar büyük bir iklim sorunudur, ancak Brezilya'daki birçok paydaş, Belém'de düzenlenecek olan COP 30 iklim konferansında dünyayı bunun aksini kanıtlamak istiyor: Parlamento Tarım Cephesi (FPA) başkanı Pedro Lupion, "Brezilya tarımı sosyal ve ekolojik açıdan sorumlu bir şekilde işliyor" diyor. Merkez sağ Progressistas partisinden siyasetçi, tarım sektörünün ülkedeki doğanın korunmasına da katkıda bulunduğunu belirtiyor. Tarım Bakanı Carlos Fávaro da benzer bir görüş dile getiriyor: "Brezilya dünyaya üretmenin, korumanın ve entegre olmanın mümkün olduğunu gösteriyor. Brezilya tarımı, iklim sorunlarına küresel çözümün temel bir bileşeni olacak."

Ziyaretçiler, 10 Kasım'da başlayacak olan Belém iklim konferansına iki kilometre uzaklıktaki "Agrizone"de bunun nasıl olabileceğini bizzat deneyimleyebilirler. Brezilyalı tarım araştırma şirketi Embrapa tarafından düzenlenen "Agrizone", 400'den fazla etkinliğe ev sahipliği yapacak. Finansman, Bayer ve Nestlé gibi şirketlerin yanı sıra çeşitli ilgi gruplarından geliyor. "Agrizone", düşük karbonlu tarım için en iyi uygulamaları, yani çözümleri sergilemeyi amaçlıyor. Organizatörler ayrıca, örneğin ineklerin açık alanlar yerine ormanlarda otladığı tarımsal ormancılık yaklaşımları aracılığıyla hem iklim krizini hem de gıda güvensizliğini aynı anda ele alma konusundaki kararlılıklarını vurguluyor. Yağmur ormanlarıyla uyumlu tropikal tarım, kulağa kesinlikle umut verici geliyor.

Ancak gerçekte tarım, iklim krizinin en büyük itici güçlerinden biridir. Brezilya'da, dünyanın diğer birçok bölgesinin aksine, emisyonların en büyük payı arazi kullanımındaki değişikliklerden kaynaklanmaktadır; çünkü yağmur ormanları, örneğin soya ekimi veya hayvancılık için yok edilmektedir. Uçsuz bucaksız ülke boyunca uzanan "ormansızlaşma yayı" boyunca, birçok orman yerini devasa soya plantasyonlarına bırakmak zorunda kalmıştır.

Küresel durum da pek iyi değil: tüm emisyonların yaklaşık üçte biri gıda sistemlerinden kaynaklanıyor. Bunların yaklaşık üçte ikisi ise hayvansal gıdaların üretiminden kaynaklanıyor; oysa bu gıdalar dünya çapında üretilen tüm kalorilerin yalnızca %19'unu ve proteinin %41'ini oluşturuyor. Bunun başlıca nedeni, sığırların metan emisyonlarının büyük bir kısmından sorumlu olması. Dolayısıyla, bu sektörden kaynaklanan emisyonları azaltmanın en basit yolu açık: daha fazla bitki bazlı beslenme, daha az et ve süt ürünü. Bu gerçekler yeni değil; ancak iklim krizi tartışmalarında tarımdan nadiren bahsediliyor.

Bunun nedeni, et ve süt ürünleri üretiminin devasa bir sektör olması olabilir. Brezilya'da kişi başına yılda 38 kilogramdan fazla sığır eti tüketiliyor. Gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık dörtte biri de buna bağlı. Tarım sektörü de önemli bir siyasi rol oynuyor; 303 federal temsilci ve 50 senatör FPA üyesi.

Daha az et tüketilmesi, tarım sektörü için de önemli kayıplar anlamına geliyor. Bu nedenle, sektör lobisi bir süredir iklim konferanslarında aktif olarak yer alıyor; son yıllarda her yıl birkaç yüz temsilci konferanslara katılıyor. Bu, lobinin iklim krizine olan katkısının boyutunu gizlemeyi amaçladığı geniş çaplı bir kampanyanın parçası. Bu yaklaşım, fosil yakıt sektörünün onlarca yıldır sürdürdüğü kampanyalara benziyor.

Yarı gerçekler ve hatta dezenformasyon sıklıkla kullanılıyor. Örneğin Brezilya'da tarım sektörü, metanın özelliklerini daha iyi yansıtması beklenen yeni bir sera gazı muhasebesi standardını destekliyor. Ancak eleştirmenler, iklim değişikliğinde hayvancılığın rolünü küçümseyen bir "hesaplama hilesi" konusunda uyarıyor. IPCC (Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli) de bu standardı kullanmıyor. Bazı lobiciler daha da ileri gidiyor: Dünyanın en büyük et şirketi JBS'nin CEO'su Gilberto Tomazoni, sera gazı muhasebesi yöntemlerinin "yanlış" olduğunu, çünkü et üretimi sırasında gazların da hesaba katılmadığını iddia ediyor.

Tüm bunların iklim konferansında sunulması bekleniyor: Tarım lobisinin Belém'deki "Mavi Bölge"nin resmi müzakere odalarında da temsil edilmesi bekleniyor. Brezilya tarım endüstrisi başlangıçta bir tür karşı zirve, bir "Cop do Agro" (Tarım Polisi) düzenlemek istemişti. Ancak eyalet hükümeti buna karşı çıktı ve etkinlik sonunda iptal edildi.