ZUS ve KRUS'tan emeklilik. Bu iki fayda birleştirilebilir mi?
Çiftlik işleten kişi aynı zamanda başka mesleki işler de yapabilir. Daha sonra farklı dönemlerde hem tarım hem de sosyal sigorta primlerini ödeyebilecek. Bu durum gelecekteki emekliliğinizi etkiler mi?
Çiftçi aylığı alma şartlarıTarımsal emeklilik, emeklilik yaşına (kadınlar için 60, erkekler için 65 yaş) ulaşmış ve en az 25 yıl emeklilik sigortasına tabi olmuş çiftçi veya hane halkı üyesi tarafından alınabilir.
KRUS'a göre emeklilik ve maluliyet sigortasının kapsam süresi, 1 Ocak 1991'den itibaren başlayan çiftçiler için sosyal sigorta süresidir. 31 Aralık 1948'den sonra doğan kişiler için, KRUS'tan emeklilik hakkının dayandığı bu sigortanın kapsam süreleri, 1983-1990 yılları arasında bireysel çiftçiler ve aile fertleri için sosyal sigorta kapsam sürelerini ve 1 Ocak 1983'ten önce 16 yaşına ulaştıktan sonra çiftlik işleten veya çiftlikte çalışan kişiler için sosyal sigorta kapsam sürelerini kapsar.
Yukarıda belirtilen kişilerin tarımsal emeklilik maaşı tutarının belirlenmesinde, ZUS'tan emeklilik hakkı kazanamayacak kişiler için 1 Ocak 1999 tarihine kadar Polonya Ordusunda aktif askerlik hizmeti hariç olmak üzere, tarımsal olmayan süreler dikkate alınmaz.
31 Aralık 1948 tarihinden önce doğan kişiler için, ZUS'tan emeklilik yaşına (kadınlar için 60 yaş, erkekler için 65 yaş) ulaştıktan sonra, örneğin bir çalışan veya tarım dışı bir işletmeyi işleten kişi olarak en az bir gün sosyal sigorta veya emeklilik ve maluliyet sigortası primi ödemiş olmaları ve emeklilik yaşının artması nedeniyle kendilerine bir emeklilik ödenmemiş olması durumunda emeklilik aylığı bağlanır.
Asgari emeklilik aylığı alabilmek için emeklilik yaşına ulaşmanın yanı sıra, kadınlarda en az 20 yıl, erkeklerde ise en az 25 yıl primli ve primsiz sürenin bulunması gerekiyor.
ZUS ve KRUS'tan yararlanma hakkıGenel emeklilik yaşına ulaşan bir kişinin en az 25 yıl sadece tarımsal emeklilik ve maluliyet sigortası kapsamında sigortalı olduğu ve ayrıca genel sistemde sigortalı olduğu anlaşılırsa, hem tarımsal hem de mesleki emeklilik hakkına sahip olur. Böylece kişi hem ZUS'tan hem de KRUS'tan aynı anda yararlanma hakkına sahip oluyor.
KRUS katkı dönemleri ve ZUS emeklilikEmeklilik yaşına ulaşmış ve 25 yıldan az bir süredir tarım emekliliği ve maluliyet sigortası primi ödemiş ve aynı zamanda genel sistemde sosyal sigorta süreleri de bulunan kişi, ZUS'tan emeklilik hakkı için başvuruda bulunabilir. Faydanın belirlenmesinde, KRUS tarafından verilen belgeye istinaden çiftçilere ait sosyal sigorta primi ödeme dönemlerine göre artış yapılmaktadır. Artış tutarı, tarımsal emeklilikte katkı payının hesaplanmasına ilişkin esaslara göre belirlenir.
RP