Ukrayna'nın 15 trilyon doları aşan nadir mineralleri: Ne işe yarıyorlar, ABD ne istiyor?
ABD, Ukrayna’nın kritik mineraller, petrol, doğalgaz ve limanlar gibi önemli altyapı unsurlarından elde ettiği gelirlerin yarısını ortak bir yatırım fonu aracılığıyla almayı talep ediyordu.
Müzakereler henüz sonuçlanmamış olsa da, yapılan ön anlaşmaya göre Ukrayna, devlete ait maden kaynaklarının "gelecekte ticarileştirilmesinden" elde edilecek gelirlerin yüzde 50’sini bu fona aktaracak. Petrol ve doğalgaz gibi kaynaklardan elde edilecek bu fonlar, Ukrayna'daki projelere yatırım yapmak için kullanılacak.
'DAHA BÜYÜK PLANIN PARÇASI'
Anlaşma kapsamında ABD, Ukrayna'nın ekonomik kalkınmasını desteklemeyi taahhüt etti. Ukrayna Başbakan Yardımcısı Olha Stefanishyna, Financial Times'a verdiği demeçte, maden anlaşmasının daha büyük bir planın yalnızca bir parçası olduğunu belirtti.
ABD'nin, Donald Trump'ın Ukrayna'nın kaynaklarından 500 milyar dolarlık potansiyel gelir talebini geri çektiği bildirildi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bu şartı kesin bir dille reddetmişti.
'10 NESİL UKRAYNALI ÖDER'
Pazar günü, Zelenskiy, Trump yönetiminin maden anlaşması kapsamında Ukrayna'nın doğal kaynaklarından milyarlarca dolar istemesine karşı çıkarak "On nesil Ukraynalının ödemek zorunda kalacağı bir şeyi imzalamam" demişti. Buna rağmen, müzakereler son günlerde hız kazandı. Ukrayna Parlamentosu Başkanı Ruslan Stefançuk, Kiev'in 24 Şubat’a kadar anlaşmayı tamamlamayı hedeflediğini söyledi. Bu tarih, savaşın da üçüncü yıldönümüne denk geliyor. Trump, pazartesi günü anlaşmanın neredeyse tamamlandığını belirtti. ABD Başkanı, daha önce "Ukrayna’ya, çok değerli nadir toprak minerallerine sahip olduklarını söylüyoruz" demişti.
UKRAYNA'NIN NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ NEDİR?
Ukrayna, Avrupa'nın en büyük kritik mineral yataklarından birine sahip ve bu kaynakların büyük bir kısmı henüz işlenmemiş durumda. Ukrayna Jeoloji Enstitüsü'ne göre, ülkede televizyonlar ve aydınlatmada kullanılan lantan ve seryum, rüzgar türbinleri ve elektrikli araç bataryalarında kullanılan neodimyum, nükleer enerji ve lazer teknolojisinde kullanılan erbiyum ve itriyum gibi nadir toprak elementleri bulunuyor.
Independent'ın haberine göre AB tarafından finanse edilen araştırmalar, Ukrayna'nın ayrıca skandiyum rezervlerine sahip olduğunu gösteriyor, ancak bu veriler gizli tutuluyor.
Zelenskiy, bu kaynakları geliştirmek için yıllardır çaba sarf ediyor. Independent'ın haberi dayandırdığı Forbes Ukrayna'nın verilerine göre, Ukrayna’nın maden kaynaklarının toplam değeri 12 trilyon sterlin'i (15 trilyon dolar) aşıyor.
2021'de Zelenskiy, yabancı yatırımcılara bu mineralleri çıkarmaları için vergi indirimleri ve yatırım hakları sundu. Ancak bu çabalar, 2022'de başlayan savaşla askıya alındı.
YÜZDE 53'Ü RUSYA'NIN İLHAK ETTİĞİ BÖLGEDE
Yaklaşık 7.5 trilyon dolar değerindeki Ukrayna maden kaynakları yani ülkenin toplam rezervlerinin yüzde 53'ü Rusya'nın ilhak ettiği dört bölgede (Luhansk, Donetsk, Zaporijya ve Herson) bulunuyor. Ancak, Herson'un mineral açısından çok fazla değeri bulunmuyor.
2014 yılında işgal edilen Kırım Yarımadası ise 165 milyar sterlin (yaklaşık 209 milyar dolar) değerinde minerale sahip.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Zelenskiy'nin 28 Şubat cuma günü (yarın) Washington’a giderek ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi ve anlaşmayı imzalaması bekleniyor.Ukraynalı yetkililer, ABD’li şirketlerin bu kaynaklara yatırım yapmakla ilgilendiğini ifade etti. Ancak resmi bir anlaşmanın yürürlüğe girmesi için mevzuat değişiklikleri, jeolojik araştırmalar ve özel şartlar üzerinde pazarlık yapılması gerekiyor.
ABD'li şirketlerin Ukrayna'da çalışmaya başlaması için ne tür güvenlik garantileri isteyeceği ve Ukrayna ile ABD firmaları arasındaki finansman anlaşmalarının nasıl şekilleneceği belirsizliğini koruyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'daki Kabine toplantısında yaptığı açıklamada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin cuma günü Washington’a gelerek nadir toprak mineralleri ve diğer konularla ilgili bir anlaşma imzalayacağını doğruladı.
milliyet
