Kamu malı sermayeye şeker

Kütahya Şeker Fabrikası’nın özelleştirilmesi süreci, AKP iktidarının kamu kurumlarına yönelik hoyrat tutumunun sembolü hâlini aldı. 1953 yılında 8 milyon TL sermaye ile kurulan fabrika, 2004 yılında 23 milyon 800 bin TL karşılığında ve özelleştirme kapsamında Kiler/Torunlar ortaklığına satıldı. Fabrikanın lojmanlarının bulunduğu 113 dönüm arazisinin tapusu da tapu müdürünün bir kalem oynatması ile el değiştirerek, özelleştirmeye dahil edildi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imam hatipten arkadaşı Aziz Torun’un sahibi olduğu Torunlar ile AKP eski Milletvekili Vahit Kiler’in oluşturduğu ortaklığa devredilen Kütahya Şeker Fabrikası’nın özelleştirilmesi davalık oldu. Özelleştirmenin ardından fabrika lojmanlarının bulunduğu 113 dönüm arazinin de özelleştirmeye dahil edilmesi yargıya taşındı. İdare Mahkemesi, 2021 yılında aldığı karar ile Kiler ve Torunlar’a verilen arazinin Türk Şeker’e iadesine karar verdi.

Fabrikanın satılmasının ardından, “Ucuza peşkeş çekildi” tartışmaları yaşandı. Kütahya Şeker Fabrikası’nı 23,8 milyon TL’ye satın alan şirketlerin fabrikadan elde ettiği kâr da “ucuza peşkeş” iddialarının haklılığını gözler önüne serdi.

Kütahya Şeker Fabrikası Anonim Şirketi’nin 2022, 2023 ve 2024 yılları ile Ocak-Haziran 2025 dönemine yönelik mali tabloları ise fabrikadan elde edilen astronomik kârı ortaya koydu. Mali verilere göre, 2022 yılında Kütahya Şeker Fabrikası 465 milyon 414 bin 620 TL’lik net dönem karına imza attı. Şirketin 2023 yılındaki net dönem kârı ise kayıtlara, 236 milyon 651 bin 962 TL olarak geçti. Şirketin 2024 yılında da 381 milyon 18 bin 531 TL kâr ettiği bildirildi.

2022-2024 dönemindeki toplam kârı 1 milyar 83 milyon 85 bin TL’ye ulaşan şirketin, 2025’in ilk yarısındaki kârı da Kamu Aydınlatma Platformu ile paylaşıldı. Mali tabloya göre, fabrika, Ocak-Haziran 2025 döneminde sahibine 18 milyon 288 bin 29 TL’lik kâr getirdi. Şirketin 2022 ila 2025’in ilk yarısı arasında elde ettiği toplam kâr 1 milyar 101 milyon 373 bin TL olarak kaydedildi.

Kütahya Şeker Fabrikası’nın, “Milletin alın teriyle kurulduğunu” belirten CHP Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, AKP’nin hoyrat özelleştirme politikalarıyla ilgili BirGün’e değerlendirmelerde bulundu. Bakırlıoğlu, “İktidarın en iyi bildiği şeylerden biri altın yumurtlayan tavuğu ya kesmek ya yok pahasına yandaşa vermek” dedi.

AKP hükümetleri döneminde değerli kamu kaynaklarının sermayeye aktarıldığının altını çizen CHP’li Bakırlıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bunun adı üretimi artırmak değil, kamu kaynaklarını yandaş sermayeye aktarmaktır. Geçtiğimiz günlerde Malatya’daki 187 dükkanın yandaşlara trampa yoluyla nasıl ballı takas yapıldığını belgeleriyle ortaya çıkarmıştık. Kamunun önemli değerleri birer birer ya satılıyor ya ederi düşürülerek yandaşlara aktarılıyor”