Ukraynalı yetkili ABD ile mineraller konusunda anlaşmaya varıldığını söyledi
BBC'ye konuşan Kiev'deki üst düzey bir yetkili, Ukrayna'nın ABD ile önemli bir mineral anlaşmasının şartları üzerinde anlaştığını söyledi.
Yetkili, daha fazla ayrıntı vermeden, "Biz bunu bir dizi iyi değişiklikle kabul ettik ve olumlu bir sonuç olarak görüyoruz" dedi.
Medyada çıkan haberlere göre Washington, doğal kaynakların kullanımından elde edilecek 500 milyar dolarlık (395 milyar sterlin) potansiyel gelire ilişkin ilk taleplerinden vazgeçti ancak savaştan zarar görmüş Ukrayna'ya kesin güvenlik garantileri vermedi. Bu, Ukrayna'nın temel taleplerinden biriydi.
ABD Başkanı Donald Trump, Ukraynalı mevkidaşı Volodimir Zelenskiy'nin bu hafta Washington'da anlaşmayı imzalamasını beklediğini, iki liderin birbirlerine karşı sert ifadeler kullandığını söyledi.
Trump, geçen hafta Zelenskiy'i "diktatör" olarak niteledi ve Ukrayna liderinin ABD'nin 500 milyar dolarlık maden zenginliği talebini reddetmesinin ve Amerikan başkanının Rusya tarafından yaratılan bir "dezenformasyon alanında" yaşadığını ima etmesinin ardından, savaşı başlatmaktan Rusya'yı değil Ukrayna'yı sorumlu tuttu.
Trump, Moskova'nın üç yıl önce tam kapsamlı bir işgal başlatmasından bu yana, ülkeye daha önce yaptığı askeri ve diğer yardımlar karşılığında Ukrayna'nın minerallerine erişim için baskı yapıyor.
Zelenski, ABD'nin bu kadar büyük bir yardım sağlamadığını savunarak, "Devletimizi satamam" dedi.
Trump Salı günü ABD'nin Ukrayna'ya 300 ila 350 milyar dolar arasında yardımda bulunduğunu söyledi.
"Bu parayı geri almak istiyoruz," dedi muhabirlere. "Ülkeye çok çok büyük bir sorunla başa çıkmada yardımcı oluyoruz... ama şimdi Amerikalı vergi mükellefi parasını geri alacak."
Ukrayna Başbakan Yardımcısı Olha Stefanishyna, Salı günü mineraller anlaşmasıyla ilgili ilk haberi veren Financial Times'a yaptığı açıklamada, anlaşmanın "resmin sadece bir parçası" olduğunu söyledi.
Görüşmelere liderlik eden Stefanishyna, "ABD yönetiminden bunun daha büyük bir resmin parçası olduğunu birçok kez duyduk" dedi.
Ukrayna kaynaklarına göre, ABD, savaşla boğuşan ülkeden bazı ağır taleplerinden geri adım atmak zorunda kaldı ve bu anlaşmanın birçok ayrıntısı daha fazla müzakere gerektirecek.
Ancak emsal oluşturuldu. Trump dönemindeki ABD yardımının bazı şartları var. Yardım uğruna yardım -ister insani ister stratejik nedenlerle verilmiş olsun- artık geçmişte kaldı.
Bu, Marshall Planı günlerinden Soğuk Savaş sonrası idealizmine ve George W. Bush'un küresel demokrasiyi teşvik eden "Özgürlük Gündemi" hamlesine kadar, 75 yıldan uzun bir süredir Amerikan dış politikasının kökten yeniden düzenlenmesini temsil ediyor.
Ukrayna sadece bir başlangıç. Trump ve dış politika ekibinin önümüzdeki dört yıl boyunca "Önce Amerika" ilkelerini dünya çapında uygulamasını bekleyin.
Ukrayna'nın haber sitesi Ukrainska Pravda, mineraller anlaşmasının Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ile ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio arasında imzalanacağını bildirdi.
Haber sitesinin ekonomi birimi EP, iki ülkenin ayrıca yeniden yapılanma yatırım fonu kurulması konusunda da anlaştığını duyurdu.
Ukrayna, lityum ve titanyum gibi kritik elementler ve minerallerin yanı sıra milyarlarca dolar değerinde kömür, gaz, petrol ve uranyum yataklarına da sahiptir.
Zelenski geçen yıl Ukrayna ve Batılı ortaklarına, savaş sonunda yabancı şirketlerin ülkenin bazı maden zenginliklerine erişebileceğini öngören bir "zafer planı" sunmuştu.
Ukrayna ve Avrupa müttefikleri, geçen hafta Suudi Arabistan'da gerçekleşen ikili görüşmeler de dahil olmak üzere, ABD-Rusya ilişkilerinde son dönemde yaşanan yumuşama nedeniyle giderek daha fazla endişe duymaya başladı.
Kiev'de ve Avrupa'nın dört bir yanında, savaşın sona erdirilmesini amaçlayan herhangi bir müzakerenin dışında bırakılabilecekleri ve kıtanın gelecekteki güvenliğinin onların arkasından kararlaştırılabileceği yönünde endişeler var.
Dünyadaki "kritik hammaddelerin" yaklaşık %5'inin Ukrayna'da olduğu tahmin ediliyor - bunlar arasında:
- Elektrikli araçlar için pil yapımında kullanılan grafitin 19 milyon ton kanıtlanmış rezervi
- Avrupa'daki tüm lityum yataklarının üçte biri, günümüz pillerinin temel bileşeni.
Rusya'nın üç yıl önce tam kapsamlı işgali başlamadan önce Ukrayna, uçaklardan enerji santrallerine kadar her şeyin yapımında kullanılan dünyadaki titanyumun yüzde 7'sini üretiyordu.
Ukrayna toprakları ayrıca, modern dünyada hayati önem taşıyan silahlar, rüzgar türbinleri, elektronik cihazlar ve diğer ürünlerin üretiminde kullanılan 17 elementten oluşan nadir toprak metallerinin önemli yataklarını da barındırıyor
Bazı mineral yatakları Rusya tarafından ele geçirildi. Ukrayna Ekonomi Bakanı Yulia Svyrydenko'ya göre, bugün Rusya'nın işgal ettiği topraklarda 350 milyar dolar değerinde kaynak bulunuyor.
BBC
