Waarom Spanje voor een zware strijd staat om de militaire banden met Israël te verbreken

De socialistische premier Pedro Sánchez kondigde eerder deze maand een pakket maatregelen aan om een ​​einde te maken aan wat hij de "genocide in Gaza" noemde. Hiertoe behoort ook een wapenembargo.

De linkse regering zei dat ze al sinds het uitbreken van de oorlog, die werd aangewakkerd door een ongekende Hamas-aanval op Israëlische bodem op 7 oktober 2023, was gestopt met de aankoop van wapens van of de verkoop aan Israël.

Maar Sánchez, een van de felste critici van het Israëlische offensief, zei dat de nieuwe maatregel het embargo "in wetgeving zou vastleggen".

Naar verwachting wordt dinsdag door de ministerraad een decreet goedgekeurd waarin de voorwaarden van het embargo worden uiteengezet.

De linkse regering heeft al een contract ter waarde van bijna € 700 miljoen ($ 825 miljoen) voor door Israël ontworpen raketwerpers beëindigd.

Ook is de annulering van een overeenkomst ter waarde van € 287 miljoen voor 168 antitankraketwerpers, die onder licentie van een Israëlisch bedrijf zouden worden geproduceerd, officieel afgerond.

Zoektocht naar 'strategische autonomie'

Maar het verbreken van alle banden met Israëlisch militair materieel is makkelijker gezegd dan gedaan.

Spaanse media hebben onlangs melding gemaakt van een groot aantal militaire uitrustingen die afhankelijk zijn van Israëlische technologie, waaronder munitie, tankradio's, pantservoertuigen en raketwerpers.

Het dagblad El País meldde dat de verouderde vloot van Amerikaanse F-5 straaljagers van de luchtmacht, die werden gebruikt voor de opleiding van piloten, werden "gemoderniseerd" - met name wat betreft de elektronische systemen - en dat het onderhoud werd uitgevoerd door Israel Aerospace Industries.

David Khalfa, onderzoeker bij de Jean Jaures Foundation in Parijs, identificeerde "een dilemma tussen militaire behoeften in verband met de Russische dreiging... en een meer politieke benadering, in verband met de situatie in Gaza".

"Het voordeel van de Israëliërs is dat deze technologieën in het veld worden getest", met name de nieuwste generatie antiraketsystemen, voegde Khalfa toe, die tevens medevoorzitter is van de denktank Atlantic Middle East Forum.

"Er zijn maar weinig landen die hun luchtruim kunnen beveiligen", vertelde hij aan AFP, verwijzend naar de "onrust" in Europa na recente Russische schendingen van het NAVO-luchtruim in Polen en Estland.

Een ander nadeel van de nieuwe wet is de termijn waarbinnen de apparatuur moet worden vervangen die nog niet is geleverd, maar waarvan de contracten al zijn beëindigd.

LEES OOK: Hoe machtig is het Spaanse leger?

"Er zijn geen Spaanse technologieën beschikbaar om ze te vervangen. We zullen moeten ontwikkelen en investeren in onderzoek en ontwikkeling om de kloof te dichten", aldus Félix Arteaga, defensiespecialist bij het Elcano Royal Institute in Madrid.

Arteaga waarschuwde dat als de vervangende technologie Amerikaans zou zijn, Spanje slechts de ene afhankelijkheid voor de andere zou inruilen, zonder dat er sprake zou zijn van "strategische autonomie".

'Gevoelig onderwerp'

De wet zal moeilijk op te stellen zijn en er moet worden voorkomen dat er mazen in de wet komen waardoor de conservatieve oppositie hiertegen in beroep kan gaan als zij aan de macht komt, aldus Arteaga.

Het besluit moet de andere partijen "tevreden stellen" en "tijd bieden zodat de contracten met Israël die worden nageleefd, kunnen worden uitgevoerd", vertelde hij aan AFP.

Dat geldt met name voor de F-5-straaljagers, die beschikbaar moeten blijven totdat er Turkse vervangers arriveren, zei hij.

Defensieminister Margarita Robles vertelde het parlement dat de Spaanse industrie het gat opvult dat is ontstaan ​​door de afgedankte Israëlische technologie.

Ze gaf toe dat er "op technologisch vlak nog een paar losse eindjes waren", maar dat de hiaten "eind juli" waren opgelost.

Een Spaanse militaire bron vertelde aan AFP dat "het onderwerp gevoelig ligt" en zei dat "de radicale intentie om (de defensiehandel) stop te zetten één ding is, maar de realiteit is een ander verhaal".

"Deze beslissingen hebben gevolgen", voegde de bron toe, die erkende dat het leger "midden in een revolutie" zat.

Het ministerie van Defensie wilde niet uitleggen op welke apparatuur het nieuwe besluit betrekking heeft.