Steeds meer Nederlanders willen dat regering kritischer is op Israël

De steun voor het Nederlandse beleid rond de oorlog in Gaza brokkelt verder af. Uit een nieuwe peiling van Ipsos I&O blijkt dat zes op de tien Nederlanders vinden dat de regering kritischer moet zijn richting Israël. Nog niet eerder lag dat percentage zo hoog.

Sinds oktober 2023 volgt Ipsos I&O hoe Nederlanders naar het conflict kijken. De laatste meting, uitgevoerd eind augustus onder ruim 1100 mensen, laat zien dat betrokkenheid en zorgen weer toenemen. Zes op de tien Nederlanders zeggen het conflict nauwlettend te volgen, terwijl twee derde aangeeft zich zorgen te maken. Een duidelijke stijging vergeleken met dit voorjaar.

Het vertrouwen in de aanpak van de Nederlandse regering is laag: 65 procent van de ondervraagden staat er „helemaal niet” of slechts „in beperkte mate” achter. Dat aandeel was nog niet eerder zo groot. Slechts 18 procent steunt het beleid volledig. Opvallend is dat ook bij traditionele regeringspartijen als VVD en CDA de steun sterk is afgenomen.

Een meerderheid (58 procent) wil dat de Nederlandse regering harder optreedt tegen Israël. Volgens veel respondenten zou het kabinet zich duidelijker moeten uitspreken en zelfs sancties moeten overwegen, zoals een boycot van producten uit bezette gebieden of een stop op wapenimport. Ongeveer de helft van de Nederlanders steunt zo’n wapenboycot.

Toch is er ook een groep die vindt dat Nederland juist meer steun aan Israël moet geven. Dat aandeel groeide de afgelopen twee jaar van 6 naar 12 procent. Vooral kiezers van PVV en JA21 zijn verdeeld: zij vinden even vaak dat er meer steun, meer kritiek of juist niets moet veranderen.

De discussie over het regeringsbeleid leidde onlangs tot politieke spanningen. Minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp stapte eind augustus op, samen met de andere bewindspersonen van NSC, omdat het kabinet het niet eens werd over nieuwe maatregelen tegen Israël. Drie op de tien Nederlanders vinden dat een terechte stap, maar een groter deel (36 procent) is het daar niet mee eens.

Op detailniveau vinden veel Nederlanders de Israëlische militaire reactie op Hamas „buitenproportioneel”. Waar in 2024 nog 46 procent dit vond, is dat nu bijna 60 procent. Ook de roep om erkenning van een Palestijnse staat klinkt luider, al schaart nog geen meerderheid zich daarachter.