Poolse Jiu-Jitsu-meester leert vrouwen zichzelf te verdedigen: "Misbruikers zoeken slachtoffers, geen tegenstanders"

Krystyna Romanowska: Heb je de toename van online video's opgemerkt die vrouwen laten zien hoe ze zich tegen geweld kunnen verdedigen? Is dit een teken des tijds? Er zou minder agressie tegen vrouwen moeten zijn, maar het is zoals gewoonlijk afgelopen?
Joanna Ziobronowicz: Ja, dat heb ik gemerkt, en ik denk dat wat er online gebeurt – deze video's, deze rolschaatsen, deze zelfverdedigingsgidsen voor vrouwen – een heel belangrijk signaal is. Dit is geen toeval, maar een weerspiegeling van de reële dreiging waarmee vrouwen wereldwijd worden geconfronteerd. We wilden een vriendelijkere wereld, emancipatie, meer veiligheid, maar de realiteit is dat vrouwen nog steeds slachtoffer zijn van geweld – fysiek, verbaal en psychisch.
En dat verandert niet snel genoeg. Integendeel, het geweld escaleert op veel plaatsen.
Vanuit mijn perspectief, gebaseerd op mijn ervaring en werk met vrouwen, kan ik zeggen dat de statistieken alarmerend zijn. Hoewel de criminaliteit over het algemeen afneemt, is er in grote steden zoals Londen juist een toename in het aantal mishandelingen, verkrachtingen en berovingen. In het Verenigd Koninkrijk heeft de overheid pas recentelijk meer middelen geïnvesteerd in de bestrijding van geweld tegen vrouwen en meisjes, wat aantoont hoe ernstig dit probleem groeit.
Ik zie zelfverdedigingsvideo's en -rollen niet als een rage, maar eerder als een natuurlijke sociale reactie. Vrouwen weten dat ze zichzelf moeten kunnen verdedigen, omdat het systeem hen vaak niet beschermt. De politie is vaak ineffectief, de straffen zijn te mild en daders worden vrijgelaten uit de gevangenis, terwijl recidive de norm wordt.
Onlangs zag ik een interview met een man die net was vrijgelaten uit een Engelse gevangenis (gevangenissen zijn overvol, dus sommige mensen worden vrijgelaten nadat ze al een derde van hun straf hebben uitgezeten). Toen een journalist hem vroeg of hij zich gerehabiliteerd voelde, antwoordde hij zonder aarzelen: "Absoluut niet."
Toen hem gevraagd werd of hij van plan was om opnieuw een misdaad te plegen, antwoordde hij: "Ik denk het wel."
Dit laat de omvang van de systematische absurditeit zien: het gebrek aan ruimte in gevangenissen zorgt ervoor dat mensen eerder worden vrijgelaten en dat de dreiging voor vrouwen toeneemt.
Maar kun je met deze schaatsen ook effectieve zelfverdedigingstechnieken leren?
Als je het over bewegingen in de stijl van Steven Seagal hebt, dan zeker niet. Het is absoluut de moeite waard om innerlijke kracht te oefenen, te leren "nee" te zeggen, zelfs in alledaagse situaties, en goed voor je algehele conditie te zorgen. Zelfverdediging begint niet met een trap in je kruis. Het begint met je houding. Als een vrouw over straat loopt, rechtopstaand, met haar borst open en haar kin omhoog, geeft ze aan: "Doe dat niet met mij."
Folteraars zoeken slachtoffers, geen tegenstanders.
Ze kiezen mensen die zwak, dronken, afgeleid zijn of een telefoon in hun hand hebben. Hoe een vrouw beweegt, hoe ze ademt, hoe ze eruitziet, kan het verschil maken.
Een video waarin iemand zegt: "Stap één – pak een hand, stap twee – rol", houdt geen rekening met de verlamming waarin een vrouw zich zou kunnen bevinden. Stress kan ons alles doen vergeten. In een moment van directe aanval of dreiging komt ons lichaam in een staat van "bevriezing" terecht – het is moeilijk om enige beweging te maken, laat staan ingewikkelde grepen. Onze stemmen verstrakken, ons lichaam verstijft, en hoewel we diep van binnen weten dat we zouden moeten schreeuwen en reageren, zijn we daar fysiek niet toe in staat.
Daarom concentreerde mijn vriend zich, toen hij zelfverdedigingscursussen voor vrouwen gaf, vooral op het aanleren van de vaardigheid om te kunnen schreeuwen ondanks een dichtgeknepen keel.
In een stressvolle situatie werkt alleen wat er in je spieren en je hoofd zit. Daarom leren we in onze cursussen de simpelste reflexen: knie, elleboog, schreeuw. Maar het allerbelangrijkste is dat we je de moed bijbrengen om 'nee' te zeggen, weg te lopen en grenzen te stellen.
Wij leren vrouwen precies dit ook: hoe ze moeten schreeuwen.
Er ontsnapt geen geluid uit een paniekerige keel. Dit vereist oefening.
Wprost