Przejęcie konta: czym jest i jak z nim walczyć

Ataki polegające na przejęciu konta (ATO) mogą zrujnować zarówno osoby prywatne, jak i organizacje, od profili osobistych po systemy korporacyjne. Same skutki finansowe są ogromne; na przykład w 2023 roku globalne straty spowodowane oszustwami ATO przekroczyły 13 miliardów dolarów.

Jednak szkody na tym się nie kończą. Oprócz strat finansowych, organizacje borykają się z poważnymi zakłóceniami operacyjnymi i długotrwałymi szkodami wizerunkowymi, często znacznie kosztownymi niż bezpośrednia kradzież. Wraz ze wzrostem liczby incydentów ATO o około 354% rok do roku, ta forma oszustwa rozprzestrzenia się w alarmującym tempie.

W tym przewodniku omówiono rzeczywiste zagrożenia związane z przejęciem kont, najpopularniejsze strategie ataków i środki obronne, które mogą pomóc na dobre zabezpieczyć Twoje systemy.

Przejęcie konta to cyberprzestępstwo, w którym nieupoważniony podmiot uzyskuje pełną lub częściową kontrolę nad kontem legalnego użytkownika. W przeciwieństwie do ataków siłowych, ATO w dużej mierze opiera się na oszustwie i wykorzystaniu słabych punktów systemów oraz zachowań użytkowników, aby pozostać niewykrytym.

Łatwo jest zbagatelizować ATO jako niszowy problem cyberbezpieczeństwa, ma on jednak daleko idące implikacje na wielu frontach.

1. Jedno naruszenie prowadzi do kolejnego

Atakujący rzadko zatrzymują się po włamaniu na jedno konto. Dostęp do jednego loginu, na przykład adresu e-mail, może ujawnić poufne informacje, które otwierają drzwi do szerszych systemów wewnętrznych.

2. Skradzione konta są towarem

Zhakowane dane uwierzytelniające są często sprzedawane na czarnym rynku, co przyczynia się do rozwoju całego ekosystemu oszustw finansowych, prania pieniędzy i przekrętów dokonywanych pod przykrywką legalnych kont.

3. Narzędzie do popełniania większych przestępstw

ATO często odgrywa rolę w szerszych cyberatakach, takich jak ataki ransomware, szpiegostwo czy kampanie dezinformacyjne. Na przykład, jeśli konto dyrektora wyższego szczebla zostanie naruszone, może zostać wykorzystane do rozprzestrzeniania wiadomości phishingowych lub wycieku poufnych danych.

4. Utrata zaufania

Reputację ciężko się zdobywa i łatwo ją zniszczyć. Każde udane włamanie na konto podważa zaufanie użytkowników i partnerów do Twoich systemów, a odbudowa takiego stanu rzeczy może zająć lata.

Niektóre branże i rodzaje kont przyciągają większą uwagę atakujących niż inne. Cyberprzestępcy zazwyczaj koncentrują się na celach, które łączą wysoki potencjał zysku ze stosunkowo słabą obroną.

Banki, platformy transakcyjne i firmy oferujące usługi technologii finansowych są oczywistym celem ataków ze względu na bezpośredni dostęp, jaki zapewniają do środków pieniężnych.

• Giełdy kryptowalut: Nieodwracalne transakcje i niespójne regulacje sprawiają, że są szczególnie podatne na ataki.
• Usługi „Kup teraz, zapłać później”: Te szybko rozwijające się platformy często mają mniej dopracowane systemy wykrywania oszustw.

Sprzedawcy internetowi posiadają ogromne ilości kont użytkowników powiązanych z przechowywanymi danymi płatniczymi. Atakujący wykorzystują je do dokonywania fałszywych zakupów, wymiany punktów lojalnościowych lub odsprzedaży skradzionych kart podarunkowych.

• Sezonowe wzrosty: Aktywność ataków zwykle wzrasta w okresie świąt i dużych wyprzedaży.
• Ryzyko wielokanałowe: Integracja wielu systemów (sieci, aplikacji, punktów sprzedaży) może wiązać się z nowymi lukami w zabezpieczeniach.

Dane pacjentów, takie jak numery ubezpieczenia społecznego czy szczegóły ubezpieczenia, są niezwykle cenne w ciemnej sieci.

• Portale pacjentów: Częstym celem oszustw związanych z tożsamością lub ubezpieczeniem.
• Ataki typu ransomware: Skradzione dane uwierzytelniające mogą zostać wykorzystane do przeprowadzenia ataków typu ransomware, które zakłócają opiekę nad pacjentami.

Firmy technologiczne, zwłaszcza dostawcy oprogramowania jako usługi (SaaS) , są dochodowe, ponieważ jedno naruszenie bezpieczeństwa może zagrozić środowiskom wielu klientów.

• Słaba ochrona API: API łączące różne usługi mogą służyć jako punkty wejścia.
• Konta administratorów: Ich podwyższone uprawnienia sprawiają, że są szczególnie istotnym celem ataków.

Uniwersytety i szkoły posiadają obszerne dane osobowe, naukowe i finansowe. Atakujący wykorzystują je do:

• Podszywanie się pod innych podczas egzaminów
• Dostęp do poufnych badań i własności intelektualnej
• Manipulowanie systemami czesnego i płac
• Dokonanie kradzieży tożsamości przy użyciu informacji o uczniach lub pracownikach

Pomimo różnic między branżami, systemy wysokiego ryzyka mają zazwyczaj następujące cechy wspólne:

• Duża liczba użytkowników
• Wysoka wartość konta (finansowa lub strategiczna)
• Nieaktualne lub słabe metody uwierzytelniania
• Połączone systemy zwiększające powierzchnię ataku

Każdy incydent ATO zazwyczaj przebiega w dwóch etapach: gromadzenia informacji i wykorzystywania dostępu.

Napastnicy zbierają dane osobowe na różne sposoby:

• Wycieki danych: Masowe wycieki nazw użytkowników, haseł i danych osobowych zasilają dark webowe rynki. Hakerzy często porównują różne wycieki, aby tworzyć kompletne profile użytkowników lub przewidywać wzorce haseł.
• Inżynieria społeczna: Techniki takie jak vishing (phishing głosowy), SMiShing (oszustwa SMS-owe) i podstępne manipulowanie ofiarami w celu uzyskania od nich ujawnienia swoich danych uwierzytelniających.
• Zbieranie danych: wykorzystując informacje ze źródeł otwartych ( OSINT ), atakujący zbierają informacje z rejestrów publicznych i mediów społecznościowych, aby tworzyć bardziej przekonujące metody phishingu.
• Złośliwe oprogramowanie: Keyloggery, oprogramowanie szpiegujące i narzędzia do kradzieży danych uwierzytelniających, takie jak Emotet lub TrickBot, z czasem po cichu przechwytują dane logowania.

Po uzyskaniu danych uwierzytelniających atakujący stosują kilka metod przejęcia kont.

• Wypełnianie poświadczeń: Zautomatyzowane narzędzia testują duże kombinacje nazw użytkowników i haseł, wykorzystując ponownie używane poświadczenia.
• Rozpylanie haseł: atakujący próbują używać tego samego hasła na wielu kontach.
• Przejmowanie sesji: przechwytując aktywne tokeny sesji za pomocą ataków typu man-in-the-middle lub złośliwego oprogramowania, przestępcy uzyskują tymczasową kontrolę nad kontami.
• Podmiana karty SIM: Oszuści nakłaniają dostawców usług telekomunikacyjnych do przeniesienia numeru telefonu ofiary, co umożliwia im przechwytywanie kodów uwierzytelniania dwuskładnikowego wysyłanych za pośrednictwem wiadomości SMS.

Mimo że ataki ATO są wyrafinowane, organizacje mogą znacznie ograniczyć ryzyko, stosując wielowarstwowe mechanizmy obronne.

MFA , znane również jako uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA), dodaje dodatkowe warstwy weryfikacji wykraczające poza hasła. Chociaż kody SMS są powszechne, są podatne na podmianę kart SIM. Bezpieczniejsze alternatywy obejmują:

• Sprzętowe tokeny bezpieczeństwa
• Jednorazowe hasła oparte na czasie (TOTP) z aplikacji uwierzytelniających
• Uwierzytelnianie kontekstowe, które ocenia lokalizację logowania, urządzenie i zachowanie, aby zdecydować, kiedy wymagać silniejszych kontroli

Zachęcaj użytkowników do tworzenia unikalnych, złożonych haseł i regularnej ich zmiany, unikając przy tym przewidywalnych wzorców.

Menedżerowie haseł mogą pomóc w generowaniu i przechowywaniu bezpiecznych danych uwierzytelniających, a mechanizmy blokady konta powinny zostać aktywowane po wielokrotnych nieudanych próbach logowania.

W modelu Zero Trust żaden użytkownik ani urządzenie nie jest automatycznie uznawane za zaufane, nawet te wewnętrzne.

• Zastosuj zasadę najmniejszych uprawnień, aby ograniczyć prawa dostępu użytkowników.
• Zastosuj mikrosegmentację sieci, aby odizolować systemy i zminimalizować ruch boczny.
• Uważnie monitoruj żądania dostępu mobilnego i korzystaj z automatycznych systemów w celu zawieszania podejrzanych kont do czasu ich weryfikacji.

Uwierzytelnianie biometryczne weryfikuje tożsamość użytkownika poprzez porównanie rysów jego twarzy z zapisanymi zdjęciami referencyjnymi.

Rozwiązania takie jakRegula Face SDK wykorzystują zaawansowane algorytmy, które potrafią radzić sobie ze zmianami w oświetleniu i jakości obrazu, a jednocześnie wykrywać próby fałszowania uwierzytelniania za pomocą zdjęć, filmów lub masek.

Funkcja wykrywania żywotności Reguli dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo, analizując naturalne cechy ludzkie, takie jak delikatne odbicia na skórze i mikroruchy, aby upewnić się, że podczas procesu weryfikacji obecna jest prawdziwa osoba.

Oszustwa związane z przejęciem kont gwałtownie rosną, a ich celem są nie tylko korzyści finansowe, ale także zaufanie i reputacja. Zapobieganie im wymaga połączenia silnego uwierzytelniania, nowoczesnej architektury bezpieczeństwa i zaawansowanych narzędzi weryfikacji.

Dzięki wdrożeniu uwierzytelniania wieloskładnikowego, egzekwowaniu rygorystycznej higieny haseł, wdrażaniu zasad Zero Trust i integrowaniu technologii biometrycznych organizacje mogą być o kilka kroków przed cyberprzestępcami, chroniąc zarówno swoje systemy, jak i użytkowników.