Czym jest skandal z wyciekiem wiadomości WhatsApp, w który uwikłany jest premier Hiszpanii?

Ostatni z niekończących się skandali politycznych w Hiszpanii pojawił się niedawno i dotyczy wycieku prywatnych wiadomości WhatsApp premiera Pedra Sáncheza, w których nazwał swoich współpracowników „hipokrytami” i „hańbą”.

Swoją minister obrony Margaritę Robles nazywa una pájara – niepochlebnym określeniem przebiegłej i pozbawionej skrupułów kobiety – i oskarżył Pabla Iglesiasa, swojego byłego wicepremiera i ówczesnego lidera skrajnie lewicowej partii Podemos, o „głupotę”, określając go jako politycznie „niezdarnego”.

Wiadomości są również interesujące, ponieważ ujawniają, jak bliskie były stosunki Sáncheza z José Luisem Ábalosem, byłym ministrem transportu i numerem dwa w Partii Socjalistycznej (PSOE), i jak bardzo polegał na nim jako na swoim politycznym doradcy. Ábalos opuścił później swoje stanowisko z powodu oskarżeń o korupcję.

Opublikowane w ekskluzywnym wydaniu prawicowego El Mundo w weekend, wyciekłe wiadomości ujawniają, że Sánchez został zdemaskowany. Ale czy ta historia jest tak duża lub ważna, jak ją przedstawiano?

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Jak poważny będzie poziom korupcji w Hiszpanii w 2025 roku?

Skandal Sáncheza na WhatsAppie

W wiadomościach Sánchez nakazał swojemu ówczesnemu prawemu człowiekowi Ábalosowi utrzymanie dyscypliny partyjnej i rozprawienie się z dysydentami z jego własnych szeregów. Czyniąc to, odnosi się do swoich kolegów w niepochlebnych słowach.

Rodzi to również dalsze pytania o to, ile Sánchez osobiście wiedział o domniemanej korupcji, chociaż nie wydaje się, aby doszło do szczególnie obciążających wymian, na jakie liczyły El Mundo i partie opozycyjne. Mogą jednak pojawić się kolejne przecieki.

Ábalos od ponad roku jest uwikłany w sprawę korupcyjną Caso Koldo , która jest jednym z kilku domniemanych dochodzeń korupcyjnych toczących się w ostatnich latach wokół najbliższego otoczenia Sáncheza, w tym jego brata i żony.

Wycieki wywołały zaniepokojenie i niepokój w PSOE i dały opozycyjnej Partii Ludowej (PP) nowe argumenty do ataków na rząd, będący u władzy już siódmy rok.

Wiadomości odkryto w domu Koldo Garcíi, byłego doradcy Ábalosa, w ramach śledztwa w tej sprawie. Od czasu pierwszej fali El Mundo ujawniono kolejne transze wiadomości, choć wydaje się, że WhatsAppy ujawniają więcej na temat wewnętrznego zarządzania partią i sposobu działania rządu Sáncheza z La Moncloa.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Na czym polega skandal korupcyjny „Caso Koldo” w Hiszpanii?

Co mówią wiadomości?

Ponieważ nie ma „niezbitych dowodów” w sprawach korupcyjnych, wiadomości te są być może najciekawsze ze względu na wgląd w sposób, w jaki Sánchez rządzi za zamkniętymi drzwiami.

Wiadomości pokazują niewiarygodnie wysoki stopień zaufania między Sánchezem a Ábalosem, w którym były minister pełni funkcję najbliższego powiernika premiera i politycznego egzekutora. Było to już powszechnie znane, ale zobaczenie tego w prywatnych wiadomościach wzmacnia, jak blisko byli i jak bardzo Sánchez polegał na Ábalosie w codziennym zarządzaniu partią.

„Wielokrotnie brakowało mi współpracy z tobą, a także twojej przyjaźni” – napisał Sánchez w jednej z wiadomości po tym, jak Ábalos opuścił swoje stanowisko, gdy pojawiły się wobec niego oskarżenia o korupcję.

Wiadomości te pokazują również, jak bardzo Sánchez martwił się o ośrodki władzy PSOE w regionach Hiszpanii, ponieważ w kraju panuje silnie zdecentralizowany system rządów wspólnot autonomicznych.

W szczególności Sánchez wielokrotnie kontaktuje się z Ábalosem, aby zachować kontrolę nad krytycznymi prezydentami regionów, takimi jak Emiliano García-Page, prezydent Kastylii-La Mancha i wieloletni krytyk zawierania przez Sáncheza porozumień z baskijskimi i katalońskimi separatystami, a także Javierem Lambánem (Aragona) i Guillermo Fernándezem Varą (Estremadura).

Część języka Sáncheza jest mocna jak na premiera, to prawda, ale być może nie w przypadku prywatnych wiadomości. Mimo to premier używał określeń takich jak „hipokryci” i „hańba”, odnosząc się do swoich regionalnych baronów (baronów) i nakazał Ábalosowi, aby do nich zadzwonił, aby uniknąć publicznych nieporozumień w kwestiach drażliwych.

W szczególności Page, po niepochlebnym wywiadzie udzielonym przez prezesa regionu, Sánchez wysłał Ábalosa: „Dobrym pomysłem byłoby, gdybyś ty i Santos klepnęli go w nadgarstek i powiedzieli, żeby przestał się wygłupiać” – powiedział Sánchez.

Kto ujawnił prywatne wiadomości premiera?

Nadal nie jest jasne. Spekulacje w hiszpańskich mediach – a na razie wydaje się, że niewiele więcej – sugerują, że istnieją cztery możliwe sposoby, w jakie te prywatne rozmowy mogły wyjść na jaw: przeciek z Sądu Najwyższego; od śledczych z Centralnej Jednostki Operacyjnej (UCO) Guardia Civil w Hiszpanii, która prowadzi dochodzenie w sprawie Caso Koldo; od samego Koldo Garcíi; lub Ábalosa.

Doniesienia hiszpańskich mediów sugerują, że Ábalos zachował wiadomości, aby później napisać wspomnienia.

Czy prywatne wiadomości Sáncheza są ważne?

Dla politycznych ekspertów i gaduł hiszpańskich, te wyciekłe wiadomości WhatsApp są po pierwsze, fantastycznymi plotkami, a po drugie, wglądem w to, jak Sánchez – człowiek powszechnie uważany przez wszystkich za bezwzględnego polityka – rządzi swoim rządem.

Podczas wielu rozmów Sánchez czytał lub słuchał wywiadów udzielanych przez ministrów swojego gabinetu lub prezydentów regionów i nakazywał Ábalosowi ich zdyscyplinować.

Choć jest to ciekawe spojrzenie na rzeczywistość, przeznaczone dla politycznych maniaków, to w rzeczywistości nie jest zaskakujące, że premier (bez względu na partię, kraj) chciałby utrzymać wewnętrzną dyscyplinę partyjną i jednolity front polityczny.

Jego prywatne słowa mogą stać się ważne, a może nawet niebezpieczne politycznie, jeśli wyciekną kolejne wiadomości, które ujawnią wyraźne dowody na to, że Sánchez miał wiedzę o sprawie Koldo lub o jakimkolwiek innym trwającym dochodzeniu w sprawie korupcji.

Podawanie osobistych wiadomości premiera w małych dawkach nieuchronnie zaszkodziłoby jego osobie i pogłębiłoby narastające poczucie, że rząd Sáncheza jest zmęczony i zostanie odsunięty od władzy w kolejnych wyborach, kiedykolwiek by one nie nastąpiły.