Bir antisiklon ile diğeri arasında sürücüler, tarım işçileri, duvar ustaları için sıcak ve uzun yaz çalışmaları

Ne kadar sıcak! Bu uzun ve güzel yaz boyunca, tatilden bile olsa, bu ünlemin kaç kez söylendiğini saymak için tek başına sayılar yeterli değil. Ancak, çalışma yazı bazı çalışan kategorileri için diğerlerinden daha uzun ve daha zor geçiyor; teslimat sürücülerinden işçilere, tarım ve inşaat işçilerinden postacılara ve güvenlik görevlilerine kadar, sadece birkaçını saymak gerekirse. Ülkenin birçok bölgesinde sıcaklıklar defalarca 40°C'ye ulaştı ve uzun süreler boyunca 30°C'nin üzerinde kaldı, geceleri bile çok az rahatlama sağladı. Yükselen sıcaklık, çalışanlar için daha fazla önlem ve korumaya yol açtı, ancak aynı zamanda yaz yaklaşırken iklim değişikliğinin artık yapısal bir sorun haline geldiği şirketlerde işçi protestolarına ve örgütsel önlemlere de yol açtı. Sıcaklıklar 20°C'nin üzerine çıktıkça, termometrede her bir yüksek puan için, çalışan verimliliği %2 ila %3 arasında düşüyor. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ve Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) bu tahmini, sıcaklıklar arttıkça işletmeleri ve çalışanları giderek daha fazla etkileyecek. Şu anda, dünya çapında 2,4 milyar insan aşırı iklim koşullarında çalışıyor. Bu sorun, sıcaklıkların geçmişe göre daha sık 40°C veya daha yüksek seviyelere ulaştığı Afrika, Arap Yarımadası, Hindistan ve Güney Amerika gibi dünyanın belirli bölgelerini kesinlikle etkiliyor. Birleşik Arap Emirlikleri'nde 2025 yazı, zaten çok sıcak olan bir baharın ardından aşırı bir sıcak hava dalgasıyla karakterize ediliyor ve sıcaklıklar 50°C'yi bile aşıyor. İtalya'da durum daha az aşırı, ancak örneğin bu Ağustos ayında Caronte antisiklonu yarımadayı kavurdu ve sıcaklıklar neredeyse 40°C'ye ulaştı. Sıcaklar devam ettikçe, özellikle uzun yaz fabrika kapanışları artık çok geride kaldığından, çalışma farklı bir organizasyon gerektiriyor: küreselleşme ve işletmelerin uluslararasılaşması da Ağustos kapanışlarını kısalttı ve bölgesel yönetmelikleri de dikkate alarak çeşitli sektörlerde yaz vardiyalarının yeniden düşünülmesini gerekli kıldı.
Çalışanlar artık geçmişe kıyasla çok daha fazla korumaya sahip. Bu durum, şirketlerin aşırı sıcaklık (35°C'nin üzerinde) veya çalışmalarını riske atan aşırı hava koşulları durumunda başvurabilecekleri olağan ücret destek fonu ve ücret destek yardımlarından da anlaşılıyor. Bu konuya adanmış bölgesel yönetmelikler de bunu vurguluyor. Trentino-Alto Adige ve Valle d'Aosta hariç tüm bölgeler, INAIL ve CNR iş birliğiyle hazırlanan son Workclimate raporunda da vurgulandığı gibi, insanların güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için sektörler ve çalışma saatleri konusunda rehberlik sağlayan yönetmelikler yayınladı. Bu yönetmelikler, insanların sıklıkla sıcağa maruz kaldığı bahçecilik, tarım ve inşaat gibi belirli sektörleri kapsıyor. Ancak çalışma saatlerini de ele alıyorlar. Workclimate raporunda açıklandığı gibi, birçok bölgede yönetmelikler ancak ilk sıcak hava dalgasının başlamasından sonra çıkarıldı ve bu da daha önleyici bir yaklaşım ve şu anda birçok sendikanın talep ettiği gibi daha iyi bir ulusal koordinasyon ihtiyacını vurguladı. Önlemler tüm zaman aralıklarında (12:30-16:00) aynıdır, temel hizmetler için istisnalar sağlar ve hepsi inşaat, tarım/çiçekçilik veya ilgili sektörler için geçerlidir. Sadece birkaç bölge, Piedmont ve Lazio'da olduğu gibi, lojistik ve kurye gibi sektörlere bu önlemleri uygulamaktadır. Sendikalar, önlemlerin postacılar ve güvenlik görevlileri gibi diğer çalışan kategorilerine de genişletilmesi çağrısında bulundu.
Ancak Workclimate raporu, uygulama sorunlarının devam ettiğini vurguluyor: Bir yandan şirketlerin yönetmeliklere uymasını sağlamak çok önemli, ancak diğer yandan kuralların her zaman güvenli bir şekilde kolayca uygulanamayacağını da göz önünde bulundurmak önemli. Tüm işyerlerinde, özellikle lojistik nedenlerle askıya alma sırasında evlerine dönemeyenler olmak üzere, en sıcak saatlerde çalışanların dinlenebileceği yeterli alan bulunmuyor. Temmuz ayında, uzun süreli sıcağa maruz kalmaya bağlı çok sayıda yaralanma meydana geldi ve üretkenliğin azalması ve ücretlerin düşmesiyle ilgili endişeler arttı. Ancak yönetmeliklerin varlığı, 31 Temmuz ile 11 Ağustos tarihleri arasında tarım sektörünü hedef alan ve 888 şirkette geniş çaplı denetimler gerçekleştiren Carabinieri operasyonunda ortaya çıktığı gibi, çalışma saatleriyle ilgili birçok usulsüzlüğün ortaya çıkmasını engellemedi. Özellikle Güney'de keşfedilen usulsüzlükler arasında, bölgesel yönetmeliklerle yasaklanan saatlerde çalışma yapılması da yer aldı. Raporda vurgulandığı üzere, artan sıcaklıklar bu yaz protestoların artmasına da yol açtı: Globo'dan Carrefour, Stellantis ve Electrolux'e kadar işçiler en sıcak günlerde protesto gösterileri düzenledi ve grev çağrısında bulundu, ancak fabrikalardaki iklim koşullarını iyileştirmek ve çalışma vardiyalarını gözden geçirmek için özel önlemler de alındı. En tartışmalı dava, başlangıçta sürücülerine günün en sıcak saatlerinde teslimatlar için bir bonus teklif eden yemek dağıtım platformu Glovo'nun davasıydı. Bonus, 32 ile 36 santigrat derece arasındaki sıcaklıklar için %2, 36 ile 40 santigrat derece arasındaki sıcaklıklar için %4 ve 40 santigrat derecenin üzerindeki sıcaklıklar için %8'e kadar çıkıyordu. Bu, sendikaların protestolarını tetikledi ve bunun yerine en sıcak saatlerde teslimatların askıya alınmasını talep ettiler. Yemek dağıtım platformu, yaygın eleştiriler nedeniyle başlangıçta bonusu askıya aldı - ancak teslimatları kesinlikle askıya almadı. Daha sonra Milano Mahkemesi tarafından dışarıdaki sıcaklık 25 santigrat dereceyi aştığında sürücülere teslimat başına 30 sent ek ödemeye zorlandı. Mahkeme ayrıca sürücülerin sıcaktan korunmak için siperlikli şapka, güneş gözlüğü, güneş kremi, termal su şişesi ve mineral tuzları gibi belirli güvenlik cihazlarıyla donatılması gerektiğine hükmetti.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine dönersek, 2024, dünyanın birçok yerinde sıcaklıkların giderek artan sıklıkta 40 santigrat dereceyi, hatta 50 santigrat dereceyi aştığı, kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Bu durum, "dünya çapında çalışanlar üzerindeki ısı stresinin etkisini" kötüleştirerek, çalışanları ısı çarpması, dehidratasyon, böbrek yetmezliği ve nörolojik rahatsızlıklara maruz bıraktı. Uzmanlar, "dünya nüfusunun yaklaşık yarısının yüksek sıcaklıkların olumsuz sonuçlarından muzdarip olduğu" bir ortamda, "Tüm bu faktörler uzun vadeli sağlık ve ekonomik güvenliği tehlikeye atıyor" diye açıklıyor. Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreter Yardımcısı Ko Barrett, "İşyerinde ısı stresi küresel bir toplumsal sorun haline geldi" dedi. "Çalışanları korumak yalnızca bir sağlık zorunluluğu değil, aynı zamanda ekonomik bir zorunluluktur." Dahası, Uluslararası Çalışma Örgütü'ne göre dünya çapında 2,4 milyardan fazla çalışanın aşırı sıcaklıklara maruz kaldığı ve her yıl 22,85 milyondan fazla işyerinde ısı stresiyle ilgili yaralanmalar yaşandığı göz önüne alındığında, konu sayısal olarak oldukça hassastır. Bu nedenle, BM'nin iki kuruluşu olan WMO ve WHO, belirli sektörlere ve bölgelere göre uyarlanmış ve işletmeler, işçiler, sendikalar ve halk sağlığı uzmanlarıyla iş birliği içinde geliştirilmiş belirli işyeri eylem planlarının uygulanması çağrısında bulunmaktadır.
ilsole24ore