Boeing, 346 kişinin ölümüne yol açan ölümcül kazalarla ilgili suçlamalardan resmen kurtuldu

ABD'li bir yargıç, Perşembe günü Adalet Bakanlığı'nın, 18 Kanadalı da dahil olmak üzere 346 kişinin ölümüne yol açan iki ölümcül 737 MAX uçağı kazasıyla ilgili Boeing'e karşı açılan ceza davasının düşürülmesi talebini onayladı.

Ancak, Teksas, Fort Worth'daki ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Reed O'Connor, Adalet Bakanlığı'nın davanın reddedilmesinin kamu yararına olduğu yönündeki görüşüne katılmadığını, ancak kararı reddetme yetkisinin olmadığını söyledi. Hükümetin Boeing ile yaptığı anlaşmanın "uçan halkın güvenliğini sağlamak için gerekli hesap verebilirliği sağlamadığını" da sözlerine ekledi.

Boeing henüz bir açıklama yapmadı.

O'Connor, Eylül ayında anlaşmaya yönelik itirazları değerlendirmek üzere üç saatlik bir duruşma düzenleyerek, hükümetin Boeing'in üç yıl boyunca bağımsız bir gözlemci tarafından denetlenmesi gerekliliğini kaldırma ve bunun yerine bir uyumluluk danışmanı tutma kararını sorguladı.

2018'de Endonezya'da ve 2019'da Etiyopya'da meydana gelen kazalarda hayatını kaybedenlerin bazılarının yakınlarından, kovuşturma yapılmaması anlaşmasına yönelik acı dolu itirazlar duydu.

Bu duruşma öncesinde Torontolu Chris Moore, yaptığı açıklamada, kovuşturma yapılmamasını "gülünç bir pazarlık" olarak nitelendirdi. Moore'un yetişkin kızı Danielle, Ocak 2019'da Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'dan kalkışından kısa bir süre sonra Nairobi'ye giden Max 8 uçağının düşmesi sonucu hayatını kaybeden 18 Kanada vatandaşı ve 149 yolcu arasındaydı.

Moore, anlaşmanın "zenginleri ve güçlüleri, halkın yaşamı, özgürlüğü ve mutluluk arayışı pahasına koruduğunu" söyledi.

Ekim 2018'de Endonezya iç hatlarında meydana gelen uçak kazasında hayatını kaybeden 181 yolcu arasında Kanada vatandaşı bulunmuyordu. Endonezya ve Etiyopya felaketlerinde ise toplamda on altı mürettebat üyesi hayatını kaybetti.

Yargıç anlaşmayı eleştirdi

O'Connor, Perşembe günü hükümetin tutumunun "Boeing, kovuşturmayı haklı çıkaracak suçlar işledi, (ertelenen kovuşturma anlaşması) sırasında dolandırıcılık davranışlarını kendi başına düzeltmeyi başaramadı, bu da suçlu kabulünü ve bağımsız bir gözlemcinin görevlendirilmesini haklı çıkardı, ancak şimdi Boeing bu tehlikeli kültürü kendi seçeceği bir danışman tutarak düzeltecek" olduğunu söyledi.

Hükümet, Boeing'in geliştiğini ve Federal Havacılık İdaresi'nin daha iyi bir denetim sağladığını savundu.

Boeing ve hükümet, O'Connor'ın davayı reddetmekten başka çaresi olmadığını savundu.

O'Connor, 2023 yılında "Boeing'in suçu, ABD tarihindeki en ölümcül şirket suçu olarak kabul edilebilir" demişti ve geçen yıl bir noktada şirketin suçlamalarla karşı karşıya kalabileceği görülmüştü.

Takipsizlik anlaşması kapsamında Boeing, iki ölümcül 737 MAX kazasında mağdur olan her kişiye eşit olarak dağıtılacak kaza mağdurları fonuna 444,5 milyon ABD doları daha ödemeyi kabul etti. Buna ek olarak 243,6 milyon ABD doları para cezası ve şirketin uyumluluk, güvenlik ve kalite programlarını güçlendirmek için 455 milyon ABD dolarının üzerinde para ödenecek.

Boeing, Etiyopya'daki uçak kazasından sonra açılan onlarca haksız ölüm davasının çoğunda, aralarında Kanadalı Paul Njoroge'nin de bulunduğu davalarda duruşma öncesi uzlaşma müzakereleri yürüttü. Toronto'da yaşayan Njoroge, kazada eşini, üç çocuğunu ve kayınvalidesini kaybetti.

Anlaşmaların detayları gizli tutuluyor ve açıklanmıyor.

Avukatlar, bu hafta bir davanın başlamasına rağmen, henüz çözülmemiş bir düzineden az davanın kaldığını söylüyor.

Chicago'da sekiz kişilik bir jüri, Birleşmiş Milletler danışmanı yolcu Shikha Garg'ın ölümüyle ilgili zararları değerlendirecek. Önce bir anlaşmaya varılamazsa, jüri, cenaze masrafları, gelir kaybı ve yakın aile üyelerinin yaşadığı acı gibi konularda tazminata karar verecek.