Over vrouwen die mannen pleasen

‘De enige persoon die ik vanaf nu nog behaag,’ las ik afgelopen week in een essay van Saskia Noort in Volkskrant Magazine, ‘is mezelf.’ Een gedachte die ik ook heb als ik weer eens de stad in ga voor een verjaardagscadeau en eindig met een zak friet en drie nieuwe kledingstukken voor mijn eigen garderobe, of wanneer ik een broodje makreel eet onder toeziend oog van de kat. Noort zegt het tegen zichzelf omdat ze op haar achtenvijftigste geen zin meer heeft om nog aantrekkelijk (‘fuckable’) voor mannen te zijn. Nog knap lastig, schrijft ze, met een ‘tijdlijn vol vijftigplusvrouwen die het bed delen met jonge mannen’. Ontvolg Heleen van Royen dan gewoon, zou je denken.

Eens in de zoveel tijd lees je een stuk van iemand (een vrouw) die schrijft dat ze een bepaald iets niet meer doet om de ander (een man) te pleasen. Scheren. Make-up opdoen. Rimpels weg laten spuiten. Naar de sportschool gaan. ‘Een synthetische jarretelgordel’ aantrekken, aldus Noort. Zij en haar vriendinnen hebben er simpelweg geen trek meer in. ‘Zie ons zitten, deze groep geweldige vrouwen met eigen bedrijven, fulltime banen, bakken aan kennis en ervaring. [...] Mogen we eindelijk vrij zijn van een leven vol onzekerheden en de stilzwijgende verplichting te voldoen aan de eisen van onze geïnternaliseerde mannelijke blik?’

De bewondering van (een bepaald soort) mannen wordt hier naadloos ingeruild voor dat van het lezerspubliek, dat misschien zelfs een voorbeeld kan nemen aan de beslissing om geen ‘lekker wijf’ meer te zijn. En toch: er zijn nu zoveel schrijfsters, influencers en feministes die hebben verkondigd zich niet meer aan te passen om mannen te pleasen dat het zo zoetjes aan vermoeiend begint te worden. Het is niet eens de vaak zelffeliciterende toon van deze artikelen en posts die het vervelendst is, het is vooral de suggestie dat vrouwen die nog wel bezig zijn met de blik van anderen (mannen!!!) achterlopen. Wat me inmiddels nou wel eens leuk/bevrijdend/dapper lijkt, is een vrouw die te kennen geeft dat ze met haar uiterlijk juist wél probeert anderen te behagen, zonder de kanttekening dat te willen veranderen. Omdat het doodnormaal en menselijk is om aandacht te willen en om mooi gevonden te willen worden, ongeacht je leeftijd en geslacht. Liever dat, dan de volgende die roept dat je gewoon maling moet hebben aan de blik van een ander.

Hoewel, gewoon: volgens Noort valt het niet mee. „Nog fuckable zijn. Op sociale media, in de filmwereld en in sommige vrouwenbladen lijkt het alsof alles daar om draait, inmiddels ook voor vrouwen van mijn generatie.” Dat is misschien waar als je net zoals Noort gluurt naar het Instagramaccount van Kris Jenner – mater familias van de Kardashians en echt iemand om jezelf mee te vergelijken – maar het omgekeerde klopt ook: alles lijkt te draaien om vrouwen die geen zin meer hebben om zich nog ‘fuckable’ (nog heel even en dan stoppen we met dat malle woord) op te stellen. Influencers die hun acne en/of striae op sociale media zetten, wereldberoemde actrices die makeup-loos door het leven gaan, Nederlandse schrijfsters die dingen noteren als: „De uren die ik heb gestoken in het groomen van mijn kut, ik kan het nu gewoon niet meer opbrengen.”

Allemaal prima natuurlijk, al is er volgens Noort een probleem. „Nu het taboe op de overgang is beslecht, moet het volgende taboe opgeheven, te weten de mythe dat vrouwen van boven de 50 niet meer fuckable zouden zijn. Dat heeft in mijn ogen niet alleen een naar, competitief randje, maar levert ook meteen een nieuw taboe op: mag je nog zeggen dat je níét geil bent?”

Zo blijven we aan de gang. Iedereen mag zeggen dat hij/zij wel of niet geil is, al is niks zeggen natuurlijk ook altijd een optie. Zolang we maar niet vervallen in een soort taboe-pingpong: als het ene taboe niet van kracht is, dan automatisch het andere. Je zou er de haren van uit het hoofd willen trekken, ware het niet dat er nog mannen gepleased moeten worden.

Tessa Sparreboom is neerlandicus.