De trots van het spreken van Portugees

Er is een citaat van Eça de Queirós dat me is bijgebleven sinds mijn verre studententijd, als een echo die steeds weer terugkomt wanneer ik me in een klaslokaal vol aandachtige mensen bevind, vaak met uiteenlopende achtergronden: "Taal is de meest betrouwbare spiegel van de ziel van een volk."

Het is niet zomaar een definitie – het is een openbaring. Taal dient niet alleen om woorden uit te spreken; het onthult wie we zijn, waar we vandaan komen en tot welke innerlijke wereld we behoren. Het is wat een visser uit Aveiro verbindt met een professor uit de vochtige hitte van Maputo of Malabo, een muzikant uit São Vicente met een emigrant die nog steeds "saudade" zegt in het winterlicht van Parijs. Taal is bovenal een collectief geheugen – en het Portugees, met zijn vele stemmen, is een mozaïek van levende herinneringen.